Ciężar dowodu w procesie o odszkodowanie z tytułu szkody transportowej (art. 6 k.c. w zw. z art. 23 i art. 25 CMR)
Domniemania i ciężar dowodu (art. 18 CMR) Odszkodowanie za całkowite lub częściowe zaginięcie towaru (art. 23 CMR)
(AI) Ciężar dowodu wykazania szkody i jej wysokości spoczywa na uprawnionym, jednak przewoźnik, który powołuje się na zmniejszenie odszkodowania z powodu korzyści uzyskanych przez odbiorcę, musi wykazać przesłanki kompensaty (compensatio lucri cum damno).
Powód wykazał szkodę i jej rozmiar, nie ma natomiast obowiązku udowadniania wysokości kwoty uzyskanej ze sprzedaży częściowo uszkodzonego towaru. Jeśli przewoźnik zamierza obniżyć należne odszkodowanie, powinien sformułować odpowiednie zarzuty i wnioski dowodowe dotyczące uzyskanej korzyści przez poszkodowanego, czego w sprawie nie uczynił.
Wyrok SN z dnia 5 lipca 2024 r., II CSKP 900/22
Standard: 89019 (pełna treść orzeczenia)
(AI) W postępowaniu o odszkodowanie na podstawie art. 23 Konwencji CMR ciężar wykazania, że po stronie uprawnionego doszło do przysporzenia zmniejszającego wysokość szkody (compensatio lucri cum damno), spoczywa na pozwanym przewoźniku.
Wysokość szkody odpowiada pełnej wartości przesyłki utraconej w trakcie przewozu, co zostało ustalone zgodnie z art. 23 Konwencji CMR. Możliwość pomniejszenia tego odszkodowania z tytułu compensatio lucri cum damno istnieje jedynie wtedy, gdy przewoźnik wykaże, że uprawniony rzeczywiście odniósł wymierną korzyść zmniejszającą jego szkodę.
W analizowanym przypadku przesyłka została odzyskana w stanie niekompletnym i nieprzyjęta przez odbiorcę. Znajdowała się nadal w posiadaniu powódki, lecz nie została przez nią wykorzystana ani zlikwidowana. Wobec tego nie sposób przyjąć, że powódka uzyskała jakąkolwiek wartość kompensującą szkodę poniesioną w wyniku niewykonania umowy przewozu. Pozwana, jako przewoźnik ponoszący odpowiedzialność za działania podprzewoźnika, nie udowodniła istnienia konkretnego przysporzenia po stronie powódki, a więc nie mogła skutecznie powołać się na mechanizm zmniejszający zakres swojej odpowiedzialności.
Wyrok SN z dnia 26 listopada 2019 r., IV CSK 415/18
Standard: 89063 (pełna treść orzeczenia)