SMS-y o nagrodzie w zamian za poniesienie dodatkowych kosztów (art. 9 pkt 8 u.p.n.p.r.)

Analiza treści SMS-ów przesyłanych do potencjalnych uczestników loterii dobitnie utwierdza w przekonaniu o wręcz nachalnym ich charakterze, urągającym podstawowym zasadom konstruowania uczciwego przekazu (oferty), kierowanego do potencjalnego kontrahenta, a zwłaszcza konsumenta. Należy w pełni podzielić wniosek, że wywoływały one wrażenie, że konsument uzyska po wykonaniu określonej czynności nagrodę lub inną porównywalną korzyść, gdy w rzeczywistości uzyskanie nagrody lub innej porównywalnej korzyści uzależnione było od poniesienia innych kosztów (kosztu SMS-ów i konieczności udziału w losowaniu spośród dużej ilości osób), a zatem spełnione zostały znamiona nieuczciwej praktyki rynkowej, określonej w art. 9 pkt 8 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.

Nie może być standardem wymaganym od przeciętnego konsumenta, by traktował on tak sformułowane SMS-y – jednoznacznie sugerujące bliskość i pewność wygranej – które otrzymuje on w dodatku w przekonaniu, że pochodzą od operatora sieci (powód bowiem nie umieszczał w SMS-ach swojego oznaczenia), jako informacji zupełnie niewiarygodnej, którą winien traktować z najwyższą podejrzliwością. Z pewnością też osiągnięcie takiego stanu świadomości konsumentów nie leży w interesie samych podmiotów przeprowadzających podobne loterie, które mogą stanowić formę rozrywki, przynoszącej ich uczestnikom określone korzyści w postaci nagród, a organizatorom określony dochód. Nie może się to jednak odbywać w sposób, jaki praktykował powód. W ten sposób z czasem w przekonaniu konsumentów rzeczywiście ukształtuje się bowiem przekonanie, że jedyną rzeczą, jaką powinni zrobić po otrzymaniu SMS-a zachęcającego do udziału w podobnej loterii, jest jego zignorowanie i natychmiastowe skasowanie. W takim przypadku przegrani będą zarówno konsumenci loterii SMS-owych, jak i podmioty je przeprowadzające. Takim skutkom winno zapobiegać karanie podobnych zachowań, które przyczyniają się do „psucia” rynku usług loterii SMS-owych. Także i z tego punktu widzenia zaskarżony wyrok jawi się zatem jako słuszny, a twierdzenie powoda – jakoby fakt istnienia od kilkunastu lat podobnych loterii, w których stosowano analogiczne praktyki, winien doprowadzić sąd do zmiany modelu przeciętnego konsumenta w kierunku nakładającym na konsumenta obowiązek wyjątkowej ostrożności w styczności z takimi loteriami – nie daje się pogodzić z zasadą podejmowanej w interesie publicznym ochrony interesów przedsiębiorców i konsumentów, o której stanowi w art. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

Nie znajduje też uznania w ocenie Sądu Apelacyjnego powoływanie się przez powoda na zawarte w treści SMS-ów odesłanie do regulaminu loterii. Niewątpliwie zapoznanie się z dostępnym m.in. na stronie internetowej regulaminem pozwoliłoby przeciętnemu konsumentowi na ustalenie, że niczego jeszcze nie wygrał, gdyż w rzeczywistości uczestniczy w loterii, w której wygrana zależy od wysłania największej ilości SMS-ów (nagrody dzienne), bądź od losowania, w którym można uczestniczyć dopiero po wysłaniu SMS-a o przystąpieniu do loterii, a jedyną formą poinformowania zwycięzcy o nagrodzie jest kontakt telefoniczny ze strony organizatora loterii. Nie jest jednak przedmiotem zarzutu postawionego powodowi, że nie zawarł w SMS-ach informacji o miejscu, w którym można uzyskać wiedzę o regulaminie loterii bądź że sformułował treść regulaminu w sposób niezrozumiały dla przeciętnego konsumenta. Istotą zarzucanej praktyki jest bowiem sposób sformułowania treści SMS-ów do potencjalnych uczestników loterii, który de facto uzasadniał takie ich rozumienie, że nagroda jest pewna i nie zależy od szczegółowych zapisów regulaminu.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 14 kwietnia 2015r., VI ACa 821/14

Standard: 5444 (pełna treść orzeczenia)