Zezwolenie na sprzedaż alkoholu przez internet; zakaz sprzedaży alkoholu przez internet

Wymieniony w art. 18 u.w.t.p.a. ustawy katalog zezwoleń ma charakter zamknięty. Ustawodawca nie przewidział w nim kategorii zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przez Internet (w sklepie internetowym). Nie jest dopuszczalne dokonywanie wykładni rozszerzającej tych przepisów i wnioskowanie, że skoro ustawa nie zakazuje wprost sprzedaży internetowej napojów alkoholowych, to taka sprzedaż jest dozwolona.

Zakaz sprzedaży napojów alkoholowych przez Internet wynika wprost z treści ustawy. Zakaz ten znajduje odzwierciedlenie w braku jednoznacznego przyzwolenia na sprzedaż alkoholu z wykorzystaniem Internetu w przepisach ustawy o wychowaniu w trzeźwości oraz w jej preambule.

Uchwalając przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości ustawodawca miał na celu co do zasady ograniczenie dostępności alkoholu, a nie wprowadzenie ogólnej dostępności tych produktów. Ewentualne dopuszczenie sprzedaży alkoholu w sklepach internetowych prowadziłoby wprost do rozszerzenia zakresu dostępności tych napojów. Niewątpliwie to nie rozszerzenie dostępności napojów alkoholowych było celem ustawodawcy ustanawiającego przepisy o zasadach sprzedaży tych napojów, ale stworzenie ograniczeń w ich dostępności. Dlatego też, wykładając cele ustawodawcy, niezbędne jest odwołanie się do preambuły i przepisów ogólnych zamieszczonych w rozdziale I ustawy o wychowaniu w trzeźwości.

Dopuszczenie sprzedaży internetowej prowadziłoby do istotnego rozszerzenia dostępności alkoholu. Zatem pozostawałoby to, jak wyżej powiedziano, w sprzeczności z preambułą i celami, jakimi kierował się ustawodawca przyjmując przepisy wymienionej ustawy.

Sumując stwierdzić należy, iż jeżeli ustawodawca nie przewidział prawnej możliwości sprzedaży alkoholu za pośrednictwem Internetu, to na gruncie ustawy o wychowaniu w trzeźwości nie dozwolił jej, ponieważ – co wynika z celu ustawy – nadrzędnym celem jest wychowanie w trzeźwości łącznie z przeciwdziałaniem alkoholizmowi. Za przeciwdziałanie alkoholizmowi nie może być uznana taka wykładnia art. 18 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, która rozszerzałaby enumeratywnie w nim wymieniony katalog zezwoleń na sprzedaż alkoholu.

Jeżeli ustawa o wychowaniu w trzeźwości nie wymienia zezwolenia na sprzedaż alkoholu przez Internet, to – jak wynika z preambuły i art. 2 ust. 1 pkt 4 tej ustawy – taka sprzedaż nie jest dozwolona. Brak dozwolenia ustawodawcy na sprzedaż alkoholu przez Internet jest wobec tego ograniczeniem działalności gospodarczej wynikającym z przepisów prawa oraz mieszczącym się w normie art. 22 Konstytucji RP i art. 6 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wyrok NSA z dnia 14 kwietnia 2011 r., II GSK 431/10

Standard: 88739 (pełna treść orzeczenia)