Ochrona uboju rytualnego w ramach wolności religii gwarantowanej przez art. 53 ust. 1 i 2 Konstytucji.

Ubój zwierząt według szczególnych metod, które wymagane są przez obrzędy religijne w celu uzyskania dozwolonego pożywienia, podlega ochronie w ramach wolności religii gwarantowanej przez art. 53 ust. 1 i 2 Konstytucji.

W języku polskim rytuał oznacza zespół czynności stanowiących ustaloną formę zewnętrzną społecznie doniosłego aktu, uroczystości, ceremonii (zob. J. Sobczak, W. Sobczak, komentarz do art. 10, [w:] Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, red. A. Wróbel, Warszawa 2013, s. 412). W znaczeniu religioznawczym rytuał to „ustalona forma praktyk religijnych” (Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, Warszawa 1989, t. 3, s. 155; Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, Warszawa 2003, t. 3, s. 1107). Czynności rytualne są działaniami wypływającymi z potrzeb religijnych, stanowiącymi zwykle część obrzędów, których dopełnienie jest dla wyznawcy określonej religii świadectwem wierności jej doktrynie (zob. W. Sobczak, Wolność myśli, sumienia i religii – poszukiwania standardu europejskiego, Toruń 2013, s. 383).W polskim porządku prawnym religijny charakter uboju rytualnego podkreśla omówiony art. 9 u.g.ż. W literaturze wskazuje się, że przepis ten potwierdza istotne znaczenie, które dla społeczności żydowskiej mają specyficzne czynności rytualne właściwe judaizmowi (zob. T.J. Zieliński, komentarz do art. 9, [w:] A. Czohara, T.J. Zieliński, Ustawa o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Polsce, Warszawa 2012, s. 76).

Przewidziana w art. 53 ust. 1 i 2 Konstytucji gwarancja wolności religii obejmuje dokonywanie wszelkich czynności (praktyk, obrzędów, rytuałów), które mają charakter religijny. Konstytucyjna ochrona obejmuje również czynności religijne dalekie od zachowań konwencjonalnych, dominujących w danym państwie, w tym czynności niepopularne z punktu widzenia społecznej większości (zob. T.J. Zieliński, komentarz…, s. 73). Ze względu na gwarancje przewidziane w art. 25 i art. 53 Konstytucji, władze publiczne nie powinny oceniać zasadności przekonań religijnych ani sposobów, za pomocą których są one wyrażane. Zarazem wolność religii nie ma charakteru absolutnego. Może podlegać ograniczeniom na zasadach określonych w art. 53 ust. 5 Konstytucji.

Wyrok TK z dnia 10 grudnia 2014 r., K 52/13

Standard: 88358 (pełna treść orzeczenia)