Notariusz jako płatnik podatku od darowizny na rzecz jednego małżonka, której przedmiot wszedł do majątku wspólnego

Zgodnie z art. 8 O.p. płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Notariusz obowiązany jest pobrać należny podatek z chwilą sporządzenia aktu notarialnego (art. 18 ust. 2 pkt 2 u.p.s.d.).

W przypadku sporządzenia umowy darowizny w formie aktu notarialnego, realizacja przez notariusza obowiązku płatnika podatku od spadków i darowizn, wynikającego z art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 18 ust. 2 pkt 2 u.p.s.d., wiąże się z pobraniem od podatnika podatku we właściwej wysokości oraz jego wpłatą na rachunek urzędu skarbowego.

Jeśli małżonka obdarowanego nie uczestniczyła przy sporządzeniu aktu notarialnego umowy darowizny, notariusz nie mógł dokonać od niej poboru należnego podatku.

Analiza art. 37 § 1 pkt 1 k.r.o. pokazuje, że czynność prawna polegająca na przyjęciu darowizny do majątku wspólnego może zostać dokonana przez jednego z małżonków, bez potrzeby składania oświadczenia o jej przyjęciu przez drugiego. Nie uwalnia to jednak małżonka nieuczestniczącego przy czynności notarialnej od obowiązku podatkowego.

Wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2022 r., III FSK 5090/21

Standard: 88018 (pełna treść orzeczenia)