Objęcie darowizn pod względem podatkowym zasadą swobodny przepływ kapitału w UE
Podatek od darowizny w ustawie o podatku od spadków i darowizn (art. 1 ust. 1 pkt 2; art. 6 ust. 1 pkt 4 u.p.s.d.) Zasada domicylu i obywatelstwa (art. 2 u.p.s.d.)
Zgodnie z art. 63 ust. 1 TFUE zakazane są wszelkie ograniczenia w przepływie kapitału między państwami członkowskimi oraz między państwami członkowskimi a państwami trzecimi.
Traktowanie pod względem podatkowym darowizn, niezależnie od tego, czy ich przedmiotem były pieniądze, nieruchomości, czy rzeczy ruchome, objęte jest przepisami traktatu FUE dotyczącymi przepływu kapitału, z wyjątkiem przypadków, w których wystąpienie elementów konstytutywnych darowizny jest ograniczone do terytorium jednego państwa członkowskiego (zob. wyrok Mattner, C‑510/08).
Z powyższego wynika, że sytuacja, w której osoba mająca zamieszkanie w państwie członkowskim dokonuje darowizny dotyczącej nieruchomości położonej w innym państwie członkowskim, wchodzi w zakres stosowania art. 63 ust. 1 TFUE.
Przepisy krajowe, które uzależniają zastosowanie ulgi podatkowej w odniesieniu do darowizn od warunku, że dana nieruchomość ma być położona na terytorium kraju i wynikające stąd wyższe opodatkowanie darowizny dokonanej przez osobę zamieszkującą w państwie członkowskim, gdy darowizna ta dotyczy nieruchomości położonej w innym państwie członkowskim, stanowi ograniczenie swobody przepływu kapitału. Dla uznania takiego ograniczenia za zgodne z przepisami traktatu FUE odnoszącymi się do swobodnego przepływu kapitału konieczne jest w szczególności, by takie odmienne traktowanie dotyczyło sytuacji, które nie są obiektywnie porównywalne, przy czym porównywalność tę należy oceniać w świetle celu i treści przepisów krajowych będących przedmiotem postępowania głównego.
Art. 63 TFUE należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się on ustawodawstwu państwa członkowskiego, takiemu jak to będące przedmiotem postępowania głównego, na mocy którego skorzystanie z ulgi podatkowej w zakresie podatku od darowizn w odniesieniu do pewnych nieruchomości, które podlegają ochronie ze względu na ich przynależność do krajowego dziedzictwa kulturowego i historycznego, jest ograniczone do tych nieruchomości, które są położone na terytorium tego państwa członkowskiego, pod warunkiem że skorzystanie z tej ulgi nie jest wyłączone w odniesieniu do nieruchomości, które mogą stanowić część dziedzictwa kulturowego i historycznego tego państwa członkowskiego, mimo że znajdują się na terytorium innego państwa.
Wyrok TSUE z dnia 18 grudnia 2014 r., C-133/13
Standard: 87980 (pełna treść orzeczenia)
Sytuacja, w której osoba zamieszkała w Niderlandach dokonuje na rzecz innej osoby również zamieszkałej w tym samym państwie członkowskim darowizny terenu położonego w Niemczech, nie może zostać uznana za sytuację czysto krajową. 22 W związku z tym darowizna sporna w postępowaniu przed sądem krajowym stanowi transakcję należącą do przepływów kapitału w rozumieniu art. 56 ust. 1 WE.
Przepisy krajowe, które określają wartość nieruchomości dla celów obliczenia podatku należnego w przypadku nabycia w drodze darowizny, są w stanie nie tylko zniechęcać do nabycia nieruchomości położonych w danym państwie członkowskim, lecz mogą również w efekcie zmniejszyć wartość darowizny dokonanej przez osobę zamieszkałą w innym państwie członkowskim niż państwo położenia tych nieruchomości.
Jeżeli chodzi o darowizny, to z tego samego orzecznictwa wynika, że środkami zakazanymi w art. 56 ust. 1 WE, stanowiącymi ograniczenia w przepływie kapitału, są takie, które powodują zmniejszenie wartości darowizny dokonanej przez osobę zamieszkałą w innym państwie członkowskim niż to, na którego terytorium znajdują się dane dobra i które opodatkowuje ich darowiznę.
Postanowienia art. 56 WE w związku z art. 58 WE powinny być interpretowane w ten sposób, iż sprzeciwiają się one uregulowaniu państwa członkowskiego, takiemu jak sporne w postępowaniu przed sądem krajowym, które przewiduje, że przy obliczaniu podatku od darowizn kwota wolna od podatku podlegająca odliczeniu od podstawy opodatkowania nieruchomości nabytej w drodze darowizny położonej w tym państwie jest niższa, jeżeli darczyńca i obdarowany zamieszkują w chwili dokonania darowizny w innym państwie członkowskim, niż kwota, która miałaby zastosowanie, jeżeli przynajmniej jeden z nich zamieszkiwałby w chwili dokonania darowizny w pierwszym państwie członkowskim.
Wyrok TSUE z dnia 22 kwietnia 2010 r., C-510/08
Standard: 87982 (pełna treść orzeczenia)