Niezależności referendarza sądowego w kontekście okresowych ocen (art. 148 § 2 i art. 151 § 1 u.s.p.)

Nie przekreślają niezależności referendarza sądowego okresowe oceny pod warunkiem, że w zakresie badania trafności rozstrzygnięć nie kwestionują ich wartości poza tymi, w których może wystąpić rażąca obraza prawa.

Ocena może kwestionować decyzje obarczone rażącym naruszeniem prawa z punktu widzenia kwalifikacji referendarza sądowego do wykonywania zawodu, przy czym tylko wystąpienie łącznie przesłanki oczywistej i rażącej obrazy przepisów prawa może prowadzić do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego. Od oceny referendarz sądowy może się odwołać, a dopiero dwukrotna, następująca po sobie negatywna okresowa ocena może skutkować wypowiedzeniem stosunku pracy. Nie ma zatem bezpośredniego przełożenia występowania okresowej oceny na niezależność referendarza sądowego, tym bardziej że niezależność nie może oznaczać dowolności w spełnianiu powierzonych czynności (M. Sztorc: Zasada niezawisłości sędziowskiej a niezależność referendarza sądowego w wykonywaniu obowiązków służbowych w sferze ochrony prawnej [w:] System Prawa Pracy. Tom XIII. Zawody prawnicze, red. K. W. Baran, K. Ślebzak, Warszawa 2022).

Wyposażenie sądów w niezależność od innych władz, zaś sędziów w niezawisłość a referendarzy w niezależność, nie ma na celu nadania osobistych przywilejów pracownikom sądów. Są to gwarancje ustalone przez organy społeczeństwa w interesie samego społeczeństwa, by doraźnymi interwencjami w wymierzanie sprawiedliwości jego członkowie nie zagrozili prawom osób, których sprawy są przedmiotem sądzenia. Innymi słowy, niezależność referendarza służy interesowi publicznemu, a nie prywatnemu osoby piastującej urząd referendarski.

Wyrok SN z dnia 8 listopada 2023 r., I PSKP 14/22

Standard: 87634 (pełna treść orzeczenia)