Sąd biernie legitymowany jest w sprawie o zapłatę uposażenia sędziego w stanie spoczynku

W sprawie o zapłatę uposażenia sędziego w stanie spoczynku biernie legitymowany jest sąd, w którym sędzia otrzymywał wynagrodzenie, a nie Skarb Państwa (art. 460 § 1 w związku z art. 476 § 1 pkt 1 k.p.c.).

Przesądzenie kwestii, że uposażenie z tytułu stanu spoczynku jest świadczeniem ze stosunku pracy pociąga za dwie konsekwencje:

Po pierwsze, sprawy dotyczące tego świadczenia i tym samym związane z nim sprawy dotyczące świadczenia ubocznego w postaci odsetek są sprawami z zakresu prawa pracy w rozumieniu art. 476 § 1 pkt 1 k.p.c.

Po drugie, legitymację bierną w tych sprawach posiada podmiot, które w istocie wykonuje uprawniania pracodawcy w stosunku do sędziego, bowiem jak wcześniej wskazano z chwilą przejścia w stan spoczynku stosunek pracy sędziego się nie kończy.

W przypadku czynnych sędziów utrwalone orzecznictwo przyjmuje jednoznacznie, że zakładem pracy sędziego, jest sąd, w którym pełni on służbę (por. uchwała SN z dnia 23 lipca 1993 r., I PZP 30/93; wyroki SN: z dnia 19 września 1996 r., I PRN 101/95; z dnia 8 marca 2012 r., III PK 55/11; z dnia 17 września 2008 r., I PK 28/08).

Skoro przejście w stan spoczynku nie oznacza ustania stosunku pracy sędziego, to zasadniczo przejście w stan spoczynku nie powinno też wpływać na to, kto powinien być legitymowany w przypadku dochodzenia roszczeń związanych ze stanem spoczynku (uposażenie i roszczeń ubocznych), nadal powinien to być sąd, w którym sędzia uprzednio pobierał wynagrodzenie. Taki też pogląd Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 maja 2005 r., I PK 246/04, przyjmując, że w sprawie o zapłatę uposażenia w stanie spoczynku legitymowany jest sąd, w którym sędzia otrzymywał wynagrodzenie, a nie Skarb Państwa. Sąd Najwyższy podniósł wówczas, że uposażenie sędziego w stanie spoczynku przysługuje z tytułu pozostawania w zmodyfikowanym stosunku służbowym i dlatego należy je traktować tak, jak wynagrodzenie za pracę, a sprawę o jego zapłatę jako sprawę z zakresu prawa pracy w rozumieniu art. 476 § 1 k.p.c. W sprawie takiej zdolność sądową i procesową ma pracodawca (były pracodawca), chociażby nie posiadał osobowości prawnej (art. 460 § 1 k.p.c.). W sprawie o zapłatę uposażenia sędziego w stanie spoczynku biernie legitymowany jest więc sąd, w którym sędzia otrzymywał wynagrodzenie, a nie Skarb Państwa.

Wyrok SN z dnia 4 czerwca 2024 r., III PSKP 7/24

Standard: 87629 (pełna treść orzeczenia)