Przedwczesne zgłoszenie spadku po osobie najbliższej przed rozpoczęciem biegu terminu do zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych

Złożenie zgłoszenia SD-Z2 ma rację bytu tylko jeżeli podatnik złoży je w ustawowym terminie, tj. nie później niż w ciągu 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub 6 miesięcy od zarejestrowania przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia. Tylko bowiem złożenie zeznania w tym terminie skutkuje zwolnieniem nabycia rzeczy/prawa z podatku od spadków i darowizn.

Zgłoszenie SD-Z2 składają podatnicy, którzy mają prawo do zwolnienia od podatku określonego w art. 4a ust. 1 u.p.s.d. Chociaż Skarżący jest synem spadkodawcy i należy do kręgu osób wymienionych w art. 4a ust. 1 u.p.s.d., to nie nabył prawa do zwolnienia od podatku.

Zwolnienie od podatku jest wprawdzie stosowane z mocy prawa, jednak wyłącznie przy spełnieniu warunków określonych w art. 4a ust. 1 u.p.s.d.. Jednym z nich jest obowiązek zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie ustawowym. W przypadku dziedziczenia, termin zgłoszenia nabycia rozpoczyna bieg w dniu uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku lub zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia.

Ponieważ Skarżący zgłoszenie SD-Z2 złożył w sytuacji, gdy nie posiadał postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, ani aktu poświadczenia dziedziczenia, nie można było stwierdzić, że Skarżący spełnił przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku określonego w art. 4a ust. 1 u.p.s.d. Wobec tego organ podatkowy nie mógł ani zaświadczyć, że nabycie spadku jest zwolnione od podatku od spadków i darowizny, ani wydać zgody na zbycie praw do spadku.

Wyrok NSA z dnia 10 grudnia 2024 r., III FSK 420/23

Standard: 87472 (pełna treść orzeczenia)