Podstawa opodatkowania

Elementem konstrukcyjnym każdego podatku jest podstawa opodatkowania. Podstawa opodatkowania postrzegana jest przy tym zazwyczaj w kategoriach konkretyzacji przedmiotu podatku, jako zindywidualizowanej co do wielkości i podmiotu części przedmiotu opodatkowania (por. R. Mastalski, Prawo podatkowe, C.H. Beck, Warszawa 2004, str. 420). O ile zatem przedmiot opodatkowania wytycza ogólnie rzeczowy zakres opodatkowania danym podatkiem, to podstawa opodatkowania – w znaczeniu potocznym – oznacza wielkość (wartość), od której obliczany jest podatek wg przyjętej stawki (jest to faktyczna podstawa obliczenia podatku).

Problematyka podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ujęta została w Rozdziale 3 u.p.c.c. – "Podstawa opodatkowania oraz wysokość podatku". Do przedstawionego wyżej pozanormatywnego rozumienia podstawy opodatkowania odnosi się art. 6 u.p.c.c.

W orzecznictwie zauważa się (por. wyrok NSA z dnia 12 grudnia 2012 r., sygn. akt II FSK 840/11), że określona w art. 6 u.p.c.c. podstawa opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie jest jednorodna, lecz została zróżnicowana w zależności od kategorii czynności cywilnoprawnej podlegającej omawianemu podatkowi. Stanowi ją wartość przedmiotu opodatkowania, z tym że w zależności od rodzaju czynności cywilnoprawnej jest to wartość rynkowa, wartość świadczeń, wartość wkładów, wartość dopłat, wartość długów i ciężarów albo zobowiązań, kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, wartość majątku, wartość kapitału zakładowego, czy też - w przypadku czynności prawnej ustanowienia hipoteki (art. 6 ust. 1 pkt 10 u.p.c.c.) - kwota zabezpieczonej hipoteką wierzytelności.

Wyrok WSA z dnia 13 maja 2015 r., I SA/Gl 259/15

Standard: 87038 (pełna treść orzeczenia)