Pracodawca pracowników ośrodków pomocy społecznej (art. 110 ust. 11 i 12 u.p.s.)
Pojęcie pracodawcy (art. 3 k.p.) Wykonywanie zadań pomocy społecznej w gminach (art. 110 u.p.s.)
Kierownik ośrodka pomocy społecznej nie jest samodzielnym pracodawcą pracowników ośrodka. Ośrodek jako gminna jednostka organizacyjna jest takim pracodawcą.
Zdolność do dokonywania czynności prawnych za pracodawcę nie może być utożsamiany ze statusem pracodawcy.
Z ustawy o pomocy społecznej wynika jasno, że to ośrodek pomocy społecznej jest pracodawcą zatrudnionych w nim pracowników. W art. 110 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej wyraźnie wskazano, że ośrodek pomocy społecznej zatrudnia pracowników socjalnych Natomiast na podstawie ust. 12 ośrodek pomocy społecznej zatrudnia w pełnym wymiarze czasu pracy nie mniej niż 3 pracowników socjalnych.
Z powyższych przepisów jasno wynika, że to ośrodek pomocy społecznej jest pracodawcą, a nie jego kierownik, który jedynie sprawuje kierownictwo nad działalnością ośrodka i pracowników w nim zatrudnionych i dokonuje w stosunku do nich czynności z zakresu prawa pracy. Nie można tych kompetencji kierownika utożsamiać z byciem pracodawcą. Nie sposób nie zauważyć, że kierownik ośrodka pomocy społecznej nie jest całkowicie samodzielny w zarządzaniu ośrodkiem, jak również podejmowaniu decyzji kadrowych, bowiem jest on uzależniony w pewnej mierze od zarządu gminy (który powołuje i odwołuje kierownika), jak również nie ma samodzielności finansowej, bowiem otrzymuje środki z budżetu gminy.
Postanowienie SN z dnia 4 lipca 2019 r., III PK 153/18
Standard: 86303 (pełna treść orzeczenia)
Zakres czynności kierownika ośrodka pomocy społecznej obejmuje zarówno czynności prawne w sferze prawa cywilnego czy w zakresie zarządu mieniem komunalnym podejmowane w imieniu i ze skutkiem prawnym dla gminy (na podstawie udzielonego przez organ wykonawczy gminy - wójta, burmistrza, prezydenta – pełnomocnictwa, art. 47 u.s.g.), czynności w sferze prawa pracy (te uprawnienia organu wykonawczego gminy w stosunku do osoby kierującej ośrodkiem pomocy społecznej wynikają z art. 30 ust. 2 pkt 5 u.s.g. oraz art. 7 pkt 1 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.), jak i inne szczegółowe czynności, wynikające z przepisów szczególnych, w tym z art. 110 u.p.s. (który m.in. uprawnia kierownika ośrodka pomocy społecznej do wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej na podstawie upoważnienia organu wykonawczego).
Wyrok WSA z dnia 5 czerwca 2018 r., II SA/Lu 196/18
Standard: 86310 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z art. 7 pkt 4 w związku z art. 2 pkt 3 ustawy o pracownikach samorządowych czynności w sprawach z zakresu prawa pracy za gminne jednostki organizacyjne wykonuje kierownik tej jednostki organizacyjnej. Przepis ten zatem koreluje treściowo z art. 3[1] § 1 kodeksu pracy. Nie ma wobec tego żadnych podstaw do utożsamiania w stosunkach pracy gminy i gminnej jednostki organizacyjnej. Pracodawca samorządowy – urząd gminy lub gminna jednostka organizacyjna są traktowane w prawie pracy jako podmioty odrębne od gminy będącej samorządową osobą prawną.
W konsekwencji należy stwierdzić, że przepis art. 3[1] § 1 kodeksu pracy w związku z art. 7 pkt 4 ustawy o pracownikach samorządowych uprawnia wyłącznie pracodawcę do złożenia oświadczenia woli o powierzeniu wybranemu przez siebie podmiotowi – wykonywania czynności z zakresu prawa pracy. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) mogą wykonywać czynności z zakresu prawa pracy w stosunku do wyodrębnionych jednostek organizacyjnych samorządu terytorialnego posiadających przymiot pracodawców tylko na podstawie i w ramach wyraźnego upoważnienia wynikającego z przepisów prawa, w tym w szczególności, z przepisów art. 7 i in. ustawy o pracownikach samorządowych.
Tytułem przykładu można wskazać, że zgodnie z art. 7 pkt 1 ustawy o pracownikach samorządowych, wójt (burmistrz, prezydent miasta) dokonuje czynności w sprawach z zakresu prawa pracy za jednostki, o których mowa w art. 2, w tym m.in. wobec kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Mieszczą sie tu np. wchodzące w skład zakresu prawa pracy czynności polegające na zatrudnianiu i zwalnianiu kierowników tych jednostek należące do określonych ustawowo zadań własnych prezydenta (art. 30 ust. 2 pkt 5 w związku z art. 11a ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), który wykonuje również w stosunku do kierowników gminnych jednostek organizacyjnych uprawnienia zwierzchnika służbowego (art. 33 ust. 5 tej ustawy).
Skoro w ramach określonych ustawowo zadań nie przewidziano prawa prezydenta miasta do powierzania na czas nieobecności kierownika ośrodka pomocy społecznej przynależnych temu kierownikowi uprawnień i obowiązków pracodawcy pełnomocnikowi ustanowionemu przez prezydenta, to kompetencji takiej nie można domniemywać.
Wyrok WSA z dnia 8 grudnia 2010 r., IV SA/Wr 491/10
Standard: 86299 (pełna treść orzeczenia)