Immunitet formalny byłych sędziów i prokuratorów; temporalny zakres obowiązywania immunitetu
Umorzenie na podstawie art. 17 § 1 pkt 10 k.p.k. (brak zezwolenia na ściganie lub wniosku) Immunitet sędziego (art. 181 konstytucji) Pragmatyka urzędu prokuratora Zezwolenie na ściganie (art. 13 k.p.k.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Zasadne jest, aby byli sędziowie (odpowiednio prokuratorzy) nie mogli być pociągnięci do odpowiedzialności karnej ani pozbawieni wolności bez uprzedniej zgody właściwego sądu, określonego w ustawie, jeżeli przedmiotem postępowania miałby być czyn popełniony w czasie zajmowania stanowiska sędziowskiego i pozostający w związku z wykonywaniem obowiązków sędziowskich. Jednakże nie przekonuje stanowisko, że taki stan ma miejsce de lege lata.
Warunkiem obowiązywania immunitetu formalnego jest posiadanie statusu prokuratora, który ustaje z chwilą wygaśnięcia stosunku służbowego i z tą też chwilą dopuszczalne jest ściganie karne byłego prokuratora bez zgody sądu dyscyplinarnego, o wszelkie przestępstwa (jeśli tylko nie upłynął termin przedawnienia ich karalności), w tym i te, które zostały popełnione w czasie i w związku ze sprawowanym urzędem prokuratorskim.
Postanowienie SN z dnia 14 stycznia 2025 r., I KZ 42/24
Standard: 86139 (pełna treść orzeczenia)
Z chwilą ustania stosunku służbowego sędziego lub prokuratora nie chroni ich już immunitet, jednak nie oznacza to braku formalnoprawnej przeszkody do wszczęcia i prowadzenia postępowania karnego przeciwko takiej osobie, albowiem z jednej strony dotyczy to tylko sytuacji, kiedy taka osoba popełni czyn przestępczy po ustaniu stosunku służbowego, a z drugiej strony, nie można z tego wyciągać wniosku, że takiego immunitetu nie posiada co do czasu przed ustaniem stosunku służbowego, tj. w czasie sprawowania urzędu. W przeciwnym bowiem razie, tertium non datur, należałoby uznać, że osoba taka podczas sprawowania urzędu, za popełnione wtedy czyny, w istocie była pozbawiona ochrony immunitetowej.
Sędzia, w tym sędzia wojskowy, objęty jest immunitetem określonym w przepisie art. 181 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, skonkretyzownym w ustawach ustrojowych sądownictwa, również wtedy, kiedy kwestia pociągnięcia go do odpowiedzialności karnej, za czyny popełnione w czasie sprawowania urzędu, aktualizuje się już po zakończeniu tego okresu i to niezależnie od późniejszego statusu tego sędziego, w szczególności od zachowania, bądź też nie, statusu sędziego w stanie spoczynku. Wobec treści obowiązujących przepisów prawa, tj. art. 135 § 1 ustawy Prawo o prokuraturze, powyższe ma swoje odpowiednie odniesienie do sytuacji prawnej prokuratora, w tym byłego prokuratora wojskowego.
Postanowienie SN z dnia 7 maja 2024 r., I KZ 8/24
Standard: 86140 (pełna treść orzeczenia)