Jurysdykcja konieczna; forum neccessaris (art. 1099[1] § 1 k.p.c.)

Jurysdykcja konieczna (forum neccessaris) ma charakter subsydiarny, wyjątkowy. Wchodzi w grę między innymi wtedy, gdy brak jest podstaw uzasadniających jurysdykcję krajową w sprawie, a przeprowadzenie postępowania przed sądem lub innym organem państwa obcego nie jest możliwe albo nie można wymagać jego przeprowadzenia. Wówczas sprawa należy do jurysdykcji krajowej (koniecznej), gdy wykazuje wystarczający związek z polskim porządkiem prawnym, co wymaga jednak rozważenia wszystkich okoliczności sprawy.

Jurysdykcja konieczna służy między innymi zapobieganiu sytuacjom, gdy mimo obiektywnego braku podstaw uzasadniających jurysdykcję krajową, z uwagi na szczególne okoliczności faktyczne i prawne sprawy i stwierdzenie niemożności przeprowadzenia postępowania przed sądem państwa obcego, sąd może wyjątkowo przyjąć swoją jurysdykcję do rozpoznania sprawy by zapobiec sytuacji, że powód może być pozbawiony prawa do sądu i możliwości ochrony swoich praw.

Postanowienie SN z dnia 9 lipca 2024 r., II CSKP 548/24

Standard: 85062 (pełna treść orzeczenia)