Prawo stron postępowania do złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego

Przepis art. 457 § 2 k.p.k. nie uzależnia prawa żadnej ze stron postępowania do złożenia skutecznego wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego od tego, czy i w jakim zakresie dana strona zaskarżyła wyrok sądu pierwszej instancji, ani też od tego, czy i ewentualnie jakie przysługują jej dalsze środki zaskarżenia. Jedynie zakres uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego limitowany jest zakresem przeprowadzonej kontroli odwoławczej, natomiast strona, zgodnie z przepisem art. 422 § 2 k.p.k. w zw. z art. 457 § 2 k.p.k., powinna wskazać, czy jej wniosek dotyczy całości wyroku, czy też niektórych tylko jego rozstrzygnięć (ograniczenie przedmiotowe lub podmiotowe).

Oskarżyciel posiłkowy może realizować swoje uprawnienia tylko w zakresie tych czynów, co do których przysługują mu uprawnienia strony (jest pokrzywdzonym tymi czynami).

Żadne przepisy prawa procesowego nie uzależniają uprawnienia strony do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku sądu, tak pierwszej, jak i drugiej instancji, od tego, czy danej stronie przysługuje ewentualnie środek odwoławczy (apelacja) lub też nadzwyczajny środek zaskarżenia (kasacja). Strona postępowania karnego nie musi wykazywać również swojego interesu w celu skutecznego złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku – ma ona pełne prawo do zapoznania się z motywami, jakie legły u podstaw danego wyroku i tego prawa sądy nie mogą ograniczać.

Przepis art. 457 § 2 k.p.k. nie wymaga, aby wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku mogła złożyć jedynie ta strona, która zaskarżyła wyrok sądu pierwszej instancji. Skoro wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku może skutecznie złożyć strona, która nie zaskarżyła w ogóle wyroku sądu pierwszej instancji, to tym bardziej takie uprawnienie posiada strona, która taki wyrok zaskarżyła chociażby w części. Nawet w sytuacji, gdyby apelację wniósł wyłącznie oskarżony, a sąd odwoławczy utrzymałby wyrok sądu pierwszej instancji w mocy lub zmienił na korzyść oskarżonego, to oskarżyciel posiłkowy jest uprawniony do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku – oczywiście w zakresie odpowiadającym przeprowadzonej kontroli odwoławczej.

Odmówić przyjęcia przedmiotowego wniosku można jedynie wówczas, gdy został on złożony przez osobę nieuprawnioną, został złożony po terminie, albo też zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 120 § 2 k.p.k. (art. 422 § 3 k.p.k.).

Zgodnie z art. 93 § 2 k.p.k., w kwestiach niewymagających postanowienia prezes sądu, przewodniczący wydziału, przewodniczący składu orzekającego albo upoważniony sędzia wydają zarządzenia. Przepis ten pozwala na przyjęcie, że podmioty w nim wymienione mogą się nawzajem zastępować w wykonywaniu kompetencji polegającej na wydawaniu zarządzeń w określonych kwestiach. Przewodniczący wydziału jest zatem uprawniony do wydania zarządzenia o odmowie przyjęcia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku.

Postanowienie SN z dnia 24 października 2018 r., V KZ 47/18

Standard: 84882 (pełna treść orzeczenia)