Zatrzymanie dokumentu prawa jazdy na podstawie art. 5 ust. 5 u.p.o.u.a. w kontekście odpowiedzialności karnej z art. 180a k.k. i 94 k.w.

Zgodnie z treścią art. 104a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami - w jego brzmieniu obowiązującym od dnia 5 grudnia 2021 r. - zawieszeniu ulegają uprawnienia do kierowania pojazdami osoby, której starosta wydał decyzję administracyjną o zatrzymaniu dokumentu stwierdzającego posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami na postawie m.in. art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, gdzie zarazem - w myśl regulacji art. 104a ust. 5 ustawy o kierujących pojazdami - osoby, których uprawnienia do kierowania pojazdami zostały zawieszone, uznaje się za nieposiadające uprawnień do kierowania pojazdami w zakresie i w okresie, w których uprawnienia są zawieszone.

Nalezy ustalić, kiedy faktycznie ustały wobec obwinionego przesłanki do zatrzymania mu prawa jazdy w oparciu o art. 5 ust. 5 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oraz jakie informacje, dotyczące możliwości kierowania pojazdami, zostały P. S. udzielone przez pracowników organów administracyjnych w związku z uregulowaniem przez niego zaległości alimentacyjnej. Poczynione w tym zakresie ustalenia należało następnie ocenić w kontekście przesłanek pozwalających przypisać mu winę oraz podniesionej w jego wyjaśnieniach kwestii błędu co do faktu przywrócenia mu uprawnień do kierowania pojazdami.

Wyrok SN z dnia 17 grudnia 2024 r., II KK 455/24

Standard: 84735 (pełna treść orzeczenia)

Samo zatrzymanie dokumentu prawa jazdy na podstawie art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (podobnie jak też zatrzymanie tego dokumentu na podstawie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym lub art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami) – nie stanowi realizacji znamienia określonego w art. 180a k.k., albowiem decyzja ta nie pociąga za sobą skutku w postaci cofnięcia uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi.

W dacie przedmiotowego czynu, tj. w dniu 6 marca 2021 r., nie obowiązywał jeszcze – w brzmieniu aktualnym od dnia 5 grudnia 2021 r. – przepis art. 104a ust. 1 pkt 2 ustawy o kierujących pojazdami, który stanowi, że zawieszeniu ulegają uprawnienia do kierowania pojazdami osoby, wobec której starosta wydał decyzję administracyjną o zatrzymaniu dokumentu stwierdzającego posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdami m.in. na podstawie art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Nadto, w dacie przedmiotowego czynu nie obowiązywał też art. 104a ust. 5 tejże ustawy (obowiązujący od dnia 5 grudnia 2021 r.), w myśl którego „osoby, których uprawnienia do kierowania pojazdami zostały zawieszone, uznaje się za nieposiadające uprawnień do kierowania pojazdami w zakresie i w okresie, w których uprawnienia te są zawieszone”. Dopiero wyżej wymienione przepisy wprost przewidują, że osobę, wobec której starosta wydał decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy (m.in. na podstawie art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów), należy uznać za nieposiadającą uprawnień do kierowania pojazdami. 

Wyrok SN z dnia 13 września 2022 r., I KK 256/22

Standard: 84732 (pełna treść orzeczenia)