Prawo dostępu do adwokata w świetle art. 3 D. 2013/48
Dyrektywa nr 2013/48 z dnia 22 października 2013 r. w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeci
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
W art. 3 ust. 1 dyrektywy 2013/48 ustanowiono podstawową zasadę przewidującą, że podejrzani i oskarżeni mają prawo dostępu do adwokata w takim terminie i w taki sposób, aby mogli oni rzeczywiście i skutecznie wykonywać przysługujące im prawo do obrony [wyrok z dnia 15 września 2022 r., DD (Powtórne przesłuchanie świadka), C-347/21). Zasada ta została skonkretyzowana w art. 3 ust. 2 dyrektywy, zgodnie z którym podejrzani i oskarżeni powinni mieć dostęp do adwokata bez zbędnej zwłoki i, w każdym wypadku, począwszy od zaistnienia pierwszego z czterech szczególnych zdarzeń wymienionych w art. 3 ust. 2 lit. a)–d).
Art. 3 ust. 3 wspomnianej dyrektywy precyzuje w lit. a)–c) elementy, które obejmuje prawo dostępu do adwokata.
Czasowe odstępstwa, jakie państwa członkowskie mogą przewidzieć w odniesieniu do prawa dostępu do adwokata, wymieniono w sposób wyczerpujący w art. 3 ust. 5 i 6 dyrektywy 2013/48 [wyrok z dnia 12 marca 2020 r., VW, C-659/18).
Wyrok TSUE z dnia 14 maja 2024 r., C-15/24
Standard: 84408 (pełna treść orzeczenia)
Art. 3 dyrektywy 2013/48 należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym przewidującym, że wobec podejrzanego lub oskarżonego można zastosować, w fazie wstępnej postępowania karnego, przeszukanie osoby i zatrzymanie rzeczy, których posiadanie jest nielegalne, bez przyznania tej osobie prawa dostępu do obrońcy, pod warunkiem że z rozpatrzenia wszystkich istotnych okoliczności wynika, że taki dostęp nie jest niezbędny do tego, by wspomniana osoba mogła rzeczywiście i skutecznie wykonać swoje prawo do obrony.
Zgodnie z jej art. 1 w dyrektywie 2013/48 ustanawia się normy minimalne dotyczące w szczególności praw podejrzanych i oskarżonych w postępowaniu karnym do dostępu do obrońcy i do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności.
W tym względzie art. 3 ust. 1 tej dyrektywy nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia, aby podejrzani i oskarżeni mieli prawo dostępu do obrońcy w takim terminie i w taki sposób, aby umożliwić im konkretne i skuteczne wykonywanie ich prawa do obrony.
Ta ogólna zasada została doprecyzowana w art. 3 ust. 2, który przewiduje, że dostęp ten musi być możliwy „bez zbędnej zwłoki”, a w każdym razie od chwili zaistnienia pierwszego z czterech szczególnych zdarzeń wymienionych w art. 3 ust. 2 lit. a)–d).
Ponadto art. 3 ust. 3 lit. c) dyrektywy 2013/48 stanowi, że podejrzani lub oskarżeni mają co najmniej prawo do obecności swojego obrońcy podczas przeprowadzania czynności dochodzeniowych lub czynności związanych ze zbieraniem dowodów, o których mowa w tym przepisie, w przypadku gdy czynności te są przewidziane w prawie krajowym oraz jeżeli dla danej czynności jest wymagana lub dozwolona obecność podejrzanego lub oskarżonego.
Przeszukanie osoby i zatrzymanie nielegalnych substancji nie zostały wymienione wśród zdarzeń wskazanych w art. 3 ust. 2 lit. a)–d) i art. 3 ust. 3 lit. c) tej dyrektywy.
Wyrok TSUE z dnia 7 września 2023 r., C-209/22
Standard: 84423 (pełna treść orzeczenia)