Zrzeczenie się prawa do uczestniczenia w rozprawie
Prawo oskarżonego do obecności na rozprawie w świetle art. 8 dyrektywy 2016/343
Zrzeczenie się prawa do uczestniczenia w rozprawie musi zostać wykazane w sposób jednoznaczny i powinno mu towarzyszyć minimum gwarancji odpowiadających jego znaczeniu (wyroki ETPC: z dnia 1 marca 2006 r. w sprawie Sejdovic przeciwko Włochom; a także z dnia 13 marca 2018 r. w sprawie Vilches Coronado i in. przeciwko Hiszpanii).
Wyrok TSUE z dnia 15 września 2022 r., C-420/20
Standard: 84365 (pełna treść orzeczenia)
Motyw 35 dyrektywy 2016/343 stanowi, że prawo podejrzanych lub oskarżonych do obecności na rozprawie nie jest prawem bezwzględnym i że w pewnych okolicznościach podejrzani lub oskarżeni powinni mieć możliwość zrzeczenia się tego prawa, w sposób wyraźny lub dorozumiany, lecz jednoznaczny.
Artykuł 8 ust. 2 dyrektywy 2016/343 stanowi zatem, że państwa członkowskie mogą postanowić, że rozprawa, której wynikiem może być orzeczenie w przedmiocie winy lub niewinności podejrzanego lub oskarżonego, może odbyć się pod jego nieobecność, pod warunkiem że:
- na mocy lit. a) tego przepisu, podejrzanego lub oskarżonego powiadomiono we właściwym czasie o rozprawie i o konsekwencjach niestawiennictwa lub,
- na mocy lit. b) tego przepisu, podejrzany lub oskarżony, którego powiadomiono o rozprawie, jest reprezentowany przez umocowanego obrońcę, wybranego przez tego podejrzanego lub oskarżonego lub wyznaczonego z urzędu.
Sytuacja, w której oskarżony, który z przyczyn niezależnych od swojej woli nie mógł stawić się na rozprawie, która odbyła się w ramach jego procesu, i który został powiadomiony o czynnościach dokonanych pod jego nieobecność na tej rozprawie, oświadczył, że nie będzie się powoływał na tę nieobecność w celu zakwestionowania zgodności z prawem dokonanych czynności i że nie pragnie ich powtórzenia w jego obecności, może zostać uznane za jednoznaczne zrzeczenie się prawa do obecności na danej rozprawie.
Wyrok TSUE z dnia 13 lutego 2020 r., C-688/18
Standard: 84384 (pełna treść orzeczenia)