Monitoring wideo w celu zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony osób, mienia
Materialny zakres stosowania (art. 2 RODO) Ochrona danych osobowych
Art. 6 ust. 1 lit. c) i art. 7 lit. f) dyrektywy 95/46 [[art. 5 ust. 1 lit. c) i art. 6 ust. 1 lit. f) RODO] w związku z art. 7 i 8 karty należy interpretować w ten sposób, iż nie stoją one na przeszkodzie przepisom krajowym, które zezwalają na zainstalowanie systemu monitoringu wideo, takiego jak system będący przedmiotem postępowania głównego, w częściach wspólnych budynku mieszkalnego w celu realizacji uzasadnionych interesów polegających na zapewnieniu bezpieczeństwa oraz ochrony osób i mienia, bez zgody osób, których dane dotyczą, jeżeli przetwarzanie danych osobowych przy użyciu rozpatrywanego systemu monitoringu wideo spełnia przesłanki określone w rzeczonym art. 7 lit. f) [art. 6 ust. 1 lit. f) RODO], co powinien zweryfikować sąd odsyłający.
Art. 7 lit. f) dyrektywy 95/46 [art. 6 ust. 1 lit. f) RODO] określono trzy kumulatywne przesłanki legalności przetwarzania danych osobowych, a mianowicie, po pierwsze, realizację uzasadnionych interesów przez administratora danych lub osobę trzecią lub osoby trzecie, którym dane są ujawniane, po drugie, konieczność przetwarzania danych osobowych dla potrzeb wynikających z uzasadnionych interesów, oraz po trzecie, przesłankę, aby podstawowe prawa i wolności osoby objętej ochroną danych nie miały pierwszeństwa przed celami wynikającymi z uzasadnionych interesów
Cel, do którego osiągnięcia zmierza w istocie administrator danych w przypadku instalacji systemu monitoringu wideo, a mianowicie ochrona majątku, zdrowia i życia współwłaścicieli budynku mieszkalnego, może zostać uznany za „uzasadniony interes” w rozumieniu art. 7 lit. f) dyrektywy 95/46 [art. 6 ust. 1 lit. f) RODO]. Interesy te powinny być istniejące i rzeczywiste w chwili przetwarzania i nie mieć hipotetycznego charakteru. Nie można jednak koniecznie wymagać przy ocenie całokształtu okoliczności danego przypadku, żeby naruszone zostało bezpieczeństwo mienia i osób w przeszłości. W niniejszej sprawie, w sytuacji takiej jak ta rozpatrywana w postępowaniu głównym, przesłanka dotycząca istniejącego i rzeczywistego interesu wydaje się być zresztą spełniona, ponieważ sąd odsyłający wskazuje, że kradzieże, włamania i akty wandalizmu miały miejsce przed zainstalowaniem systemu monitoringu wideo, i to mimo zainstalowania przy wejściu do budynku systemu bezpieczeństwa składającego się z domofonu i karty magnetycznej.
Przetwarzanie danych osobowych musi być konieczne dla realizacji potrzeb wynikających z uzasadnionych interesów. Odstępstwa od ochrony danych osobowych i jej ograniczenia powinny być stosowane jedynie wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne.
Przesłanka ta wymaga, aby sąd odsyłający sprawdził, czy uzasadnione interesy przetwarzania danych w ramach systemu monitoringu wideo będącego przedmiotem postępowania głównego, które polegają w istocie na zapewnieniu bezpieczeństwa mienia i osób oraz zapobieganiu popełnianiu przestępstw, nie mogą zostać zrealizowane w sposób równie skuteczny za pomocą innych środków, w mniejszym stopniu naruszających wolności i praw podstawowych osób, których dane dotyczą, w szczególności prawa do poszanowania życia prywatnego i ochrony danych osobowych zagwarantowanych w art. 7 i 8 karty.
Przesłankę, aby przetwarzanie było konieczne, należy zbadać łącznie z zasadą tzw. minimalizacji danych, ustanowioną w art. 6 ust. 1 lit. c) dyrektywy 95/46 [art. 5 ust. 1 lit. c) RODO] zgodnie z którą dane osobowe muszą być „prawidłowe, stosowne oraz nienadmierne w stosunku do celów, dla których są gromadzone lub dalej przetwarzane”.
Z akt sprawy, którymi dysponuje Trybunał, wynika, że wymogi dotyczące proporcjonalności przetwarzania danych będących przedmiotem postępowania głównego zostały uwzględnione. Bezsporne jest bowiem, że alternatywne środki w postaci zainstalowanego przy wejściu do budynku systemu bezpieczeństwa składającego się z domofonu i karty magnetycznej zostały pierwotnie podjęte, jednak okazały się niewystarczające. Ponadto rozpatrywany system monitoringu wideo ograniczał się do wspólnych części budynku stanowiącego współwłasność oraz dróg dojazdowych do niego.
Proporcjonalność przetwarzania danych poprzez zainstalowanie systemu monitoringu wideo należy oceniać z uwzględnieniem szczególnych warunków zainstalowania i funkcjonowania tego systemu, w ramach którego wpływ na prawa i wolności osób, których dane dotyczą, powinien być ograniczony, przy jednoczesnym zapewnieniu skuteczności rozpatrywanego systemu monitoringu wideo.
Przesłanka, aby przetwarzanie było konieczne, oznacza, że administrator danych powinien zbadać, na przykład, czy jest wystarczające, aby system monitoringu wideo działał tylko w nocy lub poza zwykłymi godzinami pracy, oraz zablokować dostęp do tych obrazów lub utajnić je w strefach, w których monitoring nie jest konieczny.
W odniesieniu do trzeciej przesłanki ustanowionej w art. 7 lit. f) dyrektywy 95/46, [art. 6 ust. 1 akapit 1 lit. f) RODO] dotyczącej praw podstawowych osoby, której dotyczy ochrona danych, które powinny mieć pierwszeństwo przed uzasadnionymi interesami administratora danych lub osób trzecich, którym dane są ujawniane, należy przypomnieć, że ocena tej przesłanki wymaga dokonania wyważenia przeciwstawnych sobie praw i interesów, zależących zasadniczo od konkretnych okoliczności danego przypadku, w ramach którego należy uwzględnić wynikające z art. 7 i 8 karty znaczenie praw osoby, której dotyczą dane.
Do celów owego ważenia przeciwstawnych praw i interesów możliwe jest uwzględnienie faktu, że powaga naruszenia praw podstawowych osoby, której przetwarzanie dotyczy, może zależeć od tego, czy sporne dane znajdują się w powszechnie dostępnych źródłach.
W odróżnieniu od przetwarzania danych pochodzących z powszechnie dostępnych źródeł przetwarzanie danych pochodzących ze źródeł nie dostępnych powszechnie oznacza, że informacje o życiu prywatnym osoby, której dane dotyczą, będą od tej pory znane administratorowi danych oraz, w stosownym przypadku, osobie lub osobom trzecim, którym dane są ujawniane. Temu naruszeniu o większej wadze praw osoby, której dane dotyczą, zawartych w art. 7 i 8 karty, należy nadać odpowiednie znaczenie, kładąc je na szali z potrzebą wynikającą z uzasadnionego interesu realizowaną przez administratora danych lub osobę trzecią lub osoby trzecie, którym dane są ujawniane.
Należy uwzględnić między innymi charakter odnośnych danych osobowych, a w szczególności potencjalnie wrażliwy charakter tych danych, jak również charakter i szczególne warunki ich przetwarzania, w szczególności liczbę osób mających do nich dostęp oraz zasady tego dostępu.
Dla potrzeb wyważenia znaczenie mają również uzasadnione oczekiwania osoby, której dane dotyczą, że jej dane osobowe nie będą przetwarzane, w sytuacji gdy w okolicznościach danej sprawy osoba ta nie może racjonalnie spodziewać się, że jej dane będą dalej przetwarzane.
Wreszcie elementy te należy wyważyć na tle znaczenia realizowanego w niniejszym przypadku przez system monitoringu wideo uzasadnionego interesu wszystkich współwłaścicieli odnośnego budynku, w zakresie, w jakim interes ten zasadza się zasadniczo na zapewnieniu ochrony mienia, zdrowia i życia wspomnianych współwłaścicieli.
Wyrok TSUE z dnia 11 grudnia 2019 r., C-708/18
Standard: 84253 (pełna treść orzeczenia)
Wykorzystywanie systemu kamer przechowującego zapis obrazu osób na sprzęcie nagrywającym w sposób ciągły, takim jak dysk twardy, zainstalowanego przez osobę fizyczną na jej domu rodzinnym w celu ochrony własności, zdrowia i życia właścicieli domu, który to system monitoruje również przestrzeń publiczną, nie stanowi przetwarzania danych w trakcie czynności o czysto osobistym lub domowym charakterze.
Obraz osoby zarejestrowany przez kamerę stanowi dane osobowe, o ile pozwala on ustalić tożsamość danej osoby.
O ile nadzór kamer wideo rozciąga się choćby częściowo na przestrzeń publiczną i tym samym jest skierowany poza sferę prywatną osoby dokonującej w ten sposób przetwarzania danych, o tyle nie powinien on być rozumiany jako czynność o czysto „osobistym lub domowym charakterze” w rozumieniu art. 3 ust. 2 tiret drugie dyrektywy 95/46 (art. 2 ust. 2 lit c) RODO).
Wyrok TSUE z dnia 11 grudnia 2014 r., C-212/13
Standard: 84255 (pełna treść orzeczenia)