„Odmowa przyjęcia na pokład” w rozumieniu art. 2 lit. j) i art. 4 rozporządzenia nr 261/2004

Co do zasady pojęcie „odmowy przyjęcia na pokład” obejmuje wcześniejszą odmowę przyjęcia na pokład, pod warunkiem że pasażer stawił się do wejścia na pokład we właściwym czasie, zgodnie z art. 2 lit. j) tego rozporządzenia.

Literalna wykładnia art. 2 lit. j) rozporządzenia nr 261/2004 w związku z art. 3 ust. 1 lit. a) i art. 3 ust. 2 tego rozporządzenia sugeruje, że „odmowa przyjęcia na pokład” danego pasażera może mieć miejsce tylko wtedy, gdy stawił się on na odprawę. Wykładni tej nie można jednak przyjąć w sytuacji wcześniejszej odmowy przyjęcia na pokład.

Z analizy kontekstowej art. 3 ust. 2 lit. b) w związku z art. 2 lit. j) rozporządzenia nr 261/2004 wynika, że wymóg, zgodnie z którym pasażerowie powinni stawić się do wejścia na pokład, nie musi być koniecznie spełniony, biorąc również pod uwagę fakt, że odmowa przyjęcia na pokład może nastąpić z wyprzedzeniem, w przypadku gdy zostali oni przeniesieni przez przewoźnika lotniczego lub organizatora wycieczek z lotu, na który mieli rezerwację, na inny lot. Tymczasem taka sytuacja nie różni się zasadniczo od sytuacji, w której pasażer został uprzednio poinformowany, że przewoźnik lotniczy odmówi mu przyjęcia na pokład w przypadku lotu, na który dysponuje potwierdzoną rezerwacją, powodując tym samym konieczność zarezerwowania przez tego pasażera innego lotu w analogiczny sposób jak w sytuacji, w której zostałby on wcześniej przeniesiony przez przewoźnika lotniczego na inny lot.

Prawodawca Unii przewidział zasadniczo przypadki odmowy przyjęcia na pokład, które – podobnie jak przypadki wynikające z zastosowania nadmiernej rezerwacji – występują w ostatniej chwili, to znaczy w chwili przybycia pasażerów na lotnisko. W tym kontekście zrozumiałe jest, że prawodawca Unii utrzymał w rozporządzeniu nr 261/2004 wymóg stawienia się pasażera na odprawę, jako że wystąpienie takich sytuacji może co do zasady zostać stwierdzone dopiero podczas odprawy. Wydaje się zatem, że przy opracowywaniu rozporządzenia nr 261/2004 prawodawca Unii nie przewidział sytuacji, w której obsługujący przewoźnik lotniczy informuje pasażerów przed planowanym lotem, na który dysponują oni potwierdzoną rezerwacją, że odmówi im wejścia na pokład statku powietrznego, który ma wykonać ten lot.

Jednakże art. 4 ust. 3 rozporządzenia nr 261/2004 w związku z jego art. 2 lit. j) i art. 3 ust. 2 nie można interpretować w ten sposób, że wyraża on świadomą wolę prawodawcy Unii automatycznego wykluczenia wszelkiego odszkodowania na rzecz pasażera, któremu wcześniej odmówiono przyjęcia na pokład, ze względu na to, że nie stawił się on na odprawę. Należy zatem uznać, że przepisy te nie uzależniają w każdych okolicznościach wypłaty odszkodowania z tytułu odmowy przyjęcia na pokład od warunku, by pasażerowie, których to dotyczy, stawili się na odprawę. Przeciwnie, wykładnia rozporządzenia nr 261/2004, która w celu umożliwienia wypłaty odszkodowania pasażerom, którym odmówiono przyjęcia na pokład, zwalnia ich z obowiązku stawienia się na odprawę, oszczędzając im w ten sposób niepotrzebnej formalności, przyczynia się do realizacji celu tego rozporządzenia, jakim jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony pasażerów.

Wyrok TSUE z dnia 26 października 2023 r., C-238/22

Standard: 83754 (pełna treść orzeczenia)

Artykuł 2 lit. j) rozporządzenia (WE) nr 261/2004 w związku z art. 3 ust. 2 rozporządzenia nr 261/2004 powinien być interpretowany w ten sposób, że pojęcie „odmowy przyjęcia na pokład” obejmuje sytuację, w której w ramach jednej umowy przewozu obejmującej kilka rezerwacji na bezpośrednio następujące po sobie loty, na które odprawa dokonywana jest jednocześnie, przewoźnik lotniczy odmawia przyjęcia na pokład niektórych pasażerów z tego powodu, iż pierwszy lot objęty rezerwacją doznał opóźnienia, za które winę ponosi ów przewoźnik, który błędnie przewidział, że pasażerowie ci nie stawią się we właściwym czasie do wejścia na pokład celem odbycia drugiego lotu.

Wyrok TSUE z dnia 4 października 2012 r., C-321/11

Standard: 83808 (pełna treść orzeczenia)