„Strona przegrywająca” w rozumieniu art. 16 rozp. nr 861/2007 w razie uwzględnienia żądania w części

Pierwsze zdanie art. 16 owego rozporządzenia należy interpretować w ten sposób, że jego zakres stosowania obejmuje jedynie sytuacje, w których strona przegrywa w odniesieniu do całości podnoszonych przez nią żądań.

Gdy żądania strony zostaną uwzględnione tylko w części, sąd krajowy co do zasady zachowuje swobodę decydowania o podziale kosztów postępowania zgodnie z procedurami przewidzianymi w prawie krajowym, pod warunkiem że krajowe przepisy proceduralne regulujące podział kosztów postępowania mającego za przedmiot drobne roszczenia transgraniczne nie są mniej korzystne niż przepisy proceduralne regulujące podobne sytuacje podlegające prawu wewnętrznemu oraz że wymogi proceduralne dotyczące podziału kosztów postępowania nie prowadzą do zrezygnowania przez osoby zainteresowane ze skorzystania z owego europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń, obciążając wnioskodawcę, w sytuacji gdy jego żądania zostały w zdecydowanej części uwzględnione, kosztami postępowania lub ich znaczącą częścią.

Gdy jedna ze stron przegrywa w odniesieniu do części swoich żądań, przegrywa również druga strona. Jeśli jednak analizowany przepis miałby być interpretowany w taki sposób, że jego zakres stosowania obejmowałby sytuacje, w których strona przegrywa jedynie w odniesieniu do niektórych spośród podnoszonych przez nią żądań, taka wykładnia pozbawiałaby ten artykuł jego skuteczności (effet utile), ponieważ nie umożliwiałaby ona sądowi krajowemu ustalenia, która strona zostanie obciążona kosztami postępowania.

Jeśli prawodawca Unii byłby uznał, że sytuacje, w których żądania strony zostaną uwzględnione jedynie w części, powinny również być objęte zakresem stosowania art. 16 rozporządzenia nr 861/2007, takie doprecyzowanie powinno było zostać zawarte w rozporządzeniu, tym bardziej że analizowane rozporządzenie dokonuje jedynie częściowej harmonizacji przepisów proceduralnych znajdujących zastosowanie w sprawach mających za przedmiot drobne roszczenia.

Należy zauważyć, że, jak wynika z art. 19 rozporządzenia nr 861/2007, z zastrzeżeniem przepisów tego rozporządzenia, europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń podlega przepisom proceduralnym państwa członkowskiego, w którym prowadzone jest postępowanie. Poza tym motyw 29 owego rozporządzenia wskazuje, iż to strona przegrywająca powinna ponosić koszty postępowania, a koszty te powinny zostać określone zgodnie z prawem krajowym.  W związku z tym, zgodnie z art. 19 rzeczonego rozporządzenia w związku z jego motywem 29, w przypadku takim jak zaistniały w postępowaniu głównym, w którym żądania strony zostają uwzględnione jedynie w części, kwestie proceduralne związane z podziałem kosztów pomiędzy strony pozostają uregulowane przez przepisy prawa krajowego państw członkowskich.

W braku harmonizacji krajowych mechanizmów podziału kosztów postępowania – procedury określania tego podziału należą – z zastrzeżeniem przepisów rozporządzenia nr 861/2007 – do wewnętrznego porządku prawnego państw członkowskich na mocy zasady ich autonomii proceduralnej. Niemniej jednak procedury te nie mogą być mniej korzystne niż w wypadku podobnych procedur podlegających prawu wewnętrznemu (zasada równoważności), ani ukształtowane w taki sposób, aby uniemożliwić w praktyce wykonywanie uprawnień przyznanych przez prawo Unii lub uczynić je nadmiernie utrudnionym.

W świetle całokształtu powyższych rozważań na przedstawione pytania należy odpowiedzieć, że art. 16 rozporządzenia nr 861/2007 należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, zgodnie z którym, w sytuacji gdy żądania strony zostaną uwzględnione jedynie w części, sąd krajowy może orzec, że każda ze stron ponosi własne koszty postępowania, względnie może dokonać podziału kosztów pomiędzy stronami. W takiej sytuacji sąd krajowy zachowuje co do zasady swobodę w kwestii podziału tychże kosztów, pod warunkiem że krajowe przepisy proceduralne regulujące podział kosztów postępowania mającego za przedmiot drobne roszczenia transgraniczne nie są mniej korzystne niż przepisy proceduralne znajdujące zastosowanie do podobnych sytuacji podlegających prawu wewnętrznemu, a wymogi proceduralne dotyczące podziału kosztów postępowania nie prowadzą do zrezygnowania przez osoby zainteresowane ze skorzystania z owego europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń, obciążając wnioskodawcę, nawet jeśli jego żądania zostały w zdecydowanej części uwzględnione, mimo wszystko kosztami postępowania lub ich znaczącą częścią.

Wyrok TSUE z dnia 14 lutego 2019 r., C-554/17

Standard: 83232 (pełna treść orzeczenia)