Przedawnienia roszczenia o rekompensatę za koszty odzyskiwania należności (art. 10 u.p.n.o.t.h)
Przedawnienie roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (art. 118 k.c.) Rekompensata za koszty odzyskiwania należności (art. 6 D. 2011/7 i art. 10 u.p.n.o.t.h)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Roszczenia z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności w wysokości 40 euro nie mają charakteru akcesoryjnego, tj. ściśle związanego z umowami sprzedaży stanowiącymi podstawę wystawienia faktur. Rekompensata ta stanowi samoistne roszczenie wywodzone bezpośrednio z ustawy z 8 marca 2013 r., a nie z przepisów regulujących umowę wiążącą kontrahentów. Skoro roszczenie to powstaje samodzielnie ex lege w sytuacji opóźnienia w zapłacie należności wynikającej z faktury, to nie może mieć do niego zastosowania art. 554 k.c., przewidujący przedawnienie dla niektórych kategorii roszczeń wynikających z umowy sprzedaży (art. 535 k.c.). Stanowisko to znajduje dodatkowe uzasadnienie w szczególnym charakterze tego roszczenia, które wprowadzono jako dodatkowy środek ochrony prawnej zapobiegający negatywnym wpływom opóźnień w płatnościach i przyspieszający procedury dochodzenia roszczeń. Skrócenie terminu przedawnienia i jego wyekspirowanie w wyniku zaspokojenia należności głównej byłoby sprzeczne z celem wprowadzenia tego roszczenia (zob. uchwała SN z 30 września 2021 r., III CZP 37/20).
Wyrok SN z dnia 12 maja 2023 r., II CSKP 895/22
Standard: 83045 (pełna treść orzeczenia)
Termin przedawnienia roszczenia o rekompensatę z tytułu kosztów odzyskiwania należności (której źródłem tak co do zasady, jak i wysokości jest ustawa) nie został uregulowany w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. A skoro tak, to zastosowanie znajdzie art. 118 k.c. określający trzyletni termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (tak również Sąd Okręgowy w Łodzi w wyroku z dnia 03 kwietnia 2017 roku, sygn. akt XIII Ga 130/17) liczony od dnia, w którym wierzyciel nabył prawo do odsetek. Kwestię tę jednoznacznie rozstrzygnął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 30 września 2021 r., III CZP 37/20 wskazując, że termin przedawnienia roszczenia o rekompensatę za koszty odzyskiwania należności opartego na art. 10 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 roku, poz. 893) określa art. 118 k.c. i wynosi on 3 lata.).
Pomiędzy roszczeniem o odsetki a roszczeniem o rekompensatę zachodzi podstawowa różnica wynikająca stąd, że odsetki są akcesoryjne względem roszczenia głównego, a rekompensata stanowi samoistne roszczenie wywodzone z ustawy, zbliżone do odszkodowania. Ich związek w istocie dotyczy jedynie pochodnej od „nabycia uprawnienia do odsetek”, tj. powstania stanu opóźnienia, przesłanki wymagalności roszczenia o rekompensatę. Brak ponadto jakiegokolwiek uzasadnienia dla uzależnienia terminu końcowego przedawnienia tego roszczenia od przedawnienia się roszczenia dotyczącego należności głównej (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 30 września 2021 roku, sygn. akt III CZP 37/20).
Wyrok SR w Gdyni z dnia 22 lutego 2023 r., VI GC 751/22
Standard: 83212 (pełna treść orzeczenia)