Pojęcie i zakres „należnej kwoty” (art. 2 pkt 8 D. 2011/7)

Artykuł 2 pkt 8 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych należy interpretować w ten sposób, że: użyte w nim pojęcie „należności” obejmuje oprócz kwoty, którą dłużnik jest zobowiązany zapłacić za świadczenie główne otrzymane od wierzyciela w wykonaniu zawartej między nimi umowy, również kwoty, do których zwrotu wierzycielowi dłużnik zobowiązał się na mocy tej umowy z tytułu kosztów poniesionych przez wierzyciela i związanych z wykonaniem rzeczonej umowy.

Artykuł 2 pkt 8 dyrektywy 2011/7 definiuje pojęcie „należności” jako „główną kwotę, która powinna była zostać zapłacona w umownym lub ustawowym terminie zapłaty, obejmującą także mające zastosowanie podatki, cła, opłaty lub koszty wymienione na fakturze lub w równoważnym wezwaniu do zapłaty”.

Sformułowania użyte przez prawodawcę Unii nadają pojęciu „należności” szeroki zakres. Użycie przez prawodawcę wyrażenia „obejmująca także” wskazuje, że w ten sposób zamierzał on sporządzić niewyczerpujący wykaz szeregu elementów, które mogą wchodzić w zakres pojęcia „należności”. Po drugie, okoliczność, że w tym wykazie znajdują się w szczególności „mające zastosowanie podatki, cła, opłaty lub koszty”, świadczy o tym, że prawodawca Unii zamierzał nim objąć również kwoty odrębne od kwoty głównej zapłaconej za świadczenie charakterystyczne w stosunku umownym, które są jednak z nim związane, a do zwrotu których zobowiązał się dłużnik.

Z wykładni językowej pojęcia „należności” zawartego w art. 2 pkt 8 dyrektywy 2011/7 wynika zatem, że nie może ono ograniczać się do kwoty płaconej za świadczenie główne w stosunku umownym.

Wyrok TSUE z dnia 12 grudnia 2024 r., C-725/23

Standard: 84962 (pełna treść orzeczenia)

Art. 2 pkt 8 dyrektywy 2011/7 należy interpretować w ten sposób, że uwzględnienie, z tytułu „należnej kwoty” określonej w tym przepisie, kwoty VAT wymienionej na fakturze lub w równoważnym wezwaniu do zapłaty nie zależy od tego, czy w dniu, w którym doszło do opóźnienia w płatnościach, podatnik zapłacił już tę kwotę na rzecz skarbu państwa.

Artykuł 2 pkt 8 dyrektywy 2011/7 definiuje pojęcie „należności” jako „główną kwotę, która powinna była zostać zapłacona w umownym lub ustawowym terminie zapłaty, obejmującą także mające zastosowanie podatki, cła, opłaty lub koszty wymienione na fakturze lub w równoważnym wezwaniu do zapłaty”.

Co się tyczy literalnej wykładni art. 2 pkt 8 dyrektywy 2011/7, należy zauważyć, po pierwsze, że użycie wyrażenia „obejmującą także mające zastosowanie podatki […]” oznacza, że pojęcie „należnej kwoty” musi koniecznie obejmować kwotę VAT od dostarczonego towaru lub świadczonej usługi. Po drugie, użycie wyrażenia „wymienione na fakturze lub w równoważnym wezwaniu do zapłaty” wskazuje, że kwotą VAT jest kwota wskazana na fakturze lub w równoważnym wezwaniu do zapłaty, niezależnie od sposobu lub chwili zapłaty VAT przez podatnika na rzecz skarbu państwa.

Wynika z tego, że pojęcie „należna kwota” nie wprowadza rozróżnienia w zależności od daty, w której podatnik spełnia ciążący na nim obowiązek zapłaty na rzecz skarbu państwa kwoty VAT odpowiadającej dostarczonemu towarowi lub wykonanej usłudze, lub w zależności od sposobu uiszczenia tej kwoty na rzecz skarbu państwa.

Wykładnia ta znajduje potwierdzenie w art. 220 dyrektywy 2006/112, który reguluje wystawianie faktur i nakłada na podatników obowiązek upewnienia się, że faktura jest wystawiana w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług na rzecz innych podatników lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Artykuł 226 tej dyrektywy wymienia dane, które muszą znaleźć się na wystawionych fakturach, w tym kwotę VAT do zapłaty. Przepisy te nakładają zatem na podatnika obowiązek wskazania kwoty VAT do zapłaty na wystawionej fakturze, niezależnie od sposobu lub chwili zapłaty podatku należnego skarbowi państwa.

Wyrok TSUE z dnia 20 października 2022 r., C-585/20

Standard: 83004 (pełna treść orzeczenia)