Moment, w którym proste i zrozumiałe informacje powinny zostać podane do wiadomości konsumenta

Konsument powinien mieć zawsze możliwość zapoznania się przed zawarciem umowy ze wszystkimi warunkami tej umowy.

Dostarczenie informacji o warunkach umownych i konsekwencjach zawarcia umowy przed zawarciem umowy ma dla konsumenta fundamentalne znaczenie, ponieważ to w szczególności na podstawie tej informacji konsument decyduje, czy zamierza związać się warunkami sformułowanymi uprzednio przez przedsiębiorcę [zob. podobnie wyroki: z dnia 21 grudnia 2016 r., Gutiérrez Naranjo i in., C‑154/15, C‑307/15 i C‑308/15; a także z dnia 12 stycznia 2023 r., D.V., C‑395/21].

Wymóg przejrzystości warunków umownych pociąga za sobą obowiązek dostarczenia konsumentowi, przed zawarciem umowy, wszystkich informacji niezbędnych do tego, aby konsumentowi umożliwić zrozumienie konsekwencji ekonomicznych tych warunków i podjęcie z pełną świadomością decyzji o związaniu się umową, wymóg ten zakłada z konieczności, że konsument może zapoznać się ze wszystkimi warunkami umowy przed jej zawarciem.

Okoliczność, czy warunki te dotyczą głównego przedmiotu tej umowy, jest w tym względzie bez znaczenia. W rzeczywistości bowiem, aby konsument mógł zgodnie z celem realizowanym przez wspomniany wymóg przejrzystości podjąć świadomą decyzję, czy chce być związany warunkami sformułowanymi uprzednio przez przedsiębiorcę, musi on przed podjęciem takiej decyzji mieć możliwość zapoznania się z całą wspomnianą umową, ponieważ wszystkie jej warunki będą określać w szczególności prawa i obowiązki ciążące na konsumencie z tytułu tej umowy. Trybunał wyjaśnił już ponadto, że ów wymóg przejrzystości ma zastosowanie również wtedy, gdy warunek dotyczy głównego przedmiotu umowy (zob. podobnie wyrok z dnia 3 marca 2020 r., Gómez del Moral Guasch, C-125/18).

Wymóg uprzedniego zapoznania się ze wszystkimi warunkami umowy został ponadto wyraźnie podkreślony w motywie dwudziestym dyrektywy 93/13, zgodnie z którym nie dość, że umowy powinny być sporządzane prostym i zrozumiałym językiem, to także konsument powinien mieć faktycznie możliwość zapoznania się ze wszystkimi warunkami umowy. Prawodawca Unii Europejskiej podkreślił znaczenie uprzedniego zapoznania się ze wszystkimi warunkami umowy w celu umożliwienia konsumentowi podjęcia świadomej decyzji, czy zamierza on być związany tymi warunkami.

Wyrok TSUE z dnia 20 kwietnia 2023 r., C-263/22

Standard: 82828 (pełna treść orzeczenia)

Do ądu krajowego należy ustalenie, z uwzględnieniem ogółu okoliczności zawarcia umowy, czy w rozpatrywanej sprawie konsumentowi podano wszystkie informacje mogące mieć wpływ na zakres jego zobowiązania i pozwalające mu ocenić jego konsekwencje finansowe (zob. podobnie wyrok z dnia 3 marca 2020 r., Gómez del Moral Guasch, C-125/18). Informacje te powinny zostać podane do wiadomości konsumenta, Trybunał orzekł, że dostarczenie informacji o warunkach umownych i skutkach tego zawarcia przed zawarciem umowy ma dla konsumenta fundamentalne znaczenie. To w szczególności na podstawie tej informacji ten ostatni podejmuje decyzję, czy zamierza związać się warunkami sformułowanymi uprzednio przez przedsiębiorcę (wyrok z dnia 9 lipca 2020 r., Ibercaja Banco, C-452/18).

Wyrok SN z dnia 12 stycznia 2023 r., C-395/21

Standard: 82829 (pełna treść orzeczenia)