Reguły intertemporalne

Powinnością racjonalnego ustawodawcy, właściwie stosującego zasady techniki prawodawczej jest wydanie przepisów dostosowujących zastany stan prawny do nowych rozwiązań, w tym wskazanie, którą z wchodzących w rachubę reguł należy posługiwać się przy rozstrzyganiu problemów intertemporalnych (§ 14 ust. 2 i § 30 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” – jedn. tekst: Dz.U. z 2016 r., poz. 283).

Brak wyraźnego rozstrzygnięcia zagadnień intertemporalnych przez ustawodawcę może prowadzić do naruszenia ważnych zasad konstytucyjnych, jak np. zasady poprawnej legislacji, zasady pewności prawa, zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa (por. m.in. wyroki TK z dnia 14 czerwca 2000 r., P 3/00, z dnia 24 października 2000 r., SK 7/00, i z dnia 9 czerwca 2003 r., SK 12/03).

Postanowienie SN z dnia 28 lutego 2019 r., V CSK 481/18

Standard: 46777 (pełna treść orzeczenia)

Podstawowa reguła prawa międzyczasowego określa, że ustawa nie ma mocy wstecznej, chyba że to wynika z jej brzmienia lub celu (art. 3 k.c.), natomiast do stosunków prawnych, powstałych przed dniem jej wejścia w życie, należy stosować prawo dotychczasowe, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej (art. XXVI przep. wprow. k.c.).

W zakresie stosunków obligacyjnych obowiązuje zasada działania przepisów dotychczasowych, a wyjątek wynikający z § 1 art. XLIX przep. wprow. k.c. odnosi się tylko do skutków prawnych zdarzeń, które nie są związane z istotą stosunku prawnego i nastąpiły po dniu wejścia w życie nowego prawa.

Do roszczeń wynikających z czynów niedozwolonych zastosowanie mają przepisy obowiązujące w dacie ich popełnienia.

Wyrok SN z dnia 27 maja 2015 r., II CSK 488/14

Standard: 59917 (pełna treść orzeczenia)