Ocena nieuczciwego warunku umownego przy uwzględnieniu wszystkich pozostałych warunków umowy (art. 4 ust. 1 D. 93/13)
Zakres i przedmiot oceny nieuczciwego charakteru warunków umowy (art. 4 D. 93/13)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.Urz. UE. L Nr 95 z 21 kwietnia 1993 r.) - w brzmieniu uwzględniającym sprostowanie do dyrektywy 93/13 z 13 października 2016 r. (Dz.Urz. UE. L Nr 276 z 13 października 2016 r.) - "Nie naruszając przepisów art. 7, nieuczciwy charakter warunków umowy jest określany z uwzględnieniem rodzaju towarów lub usług, których umowa dotyczy i z odniesieniem, w momencie zawarcia umowy, do wszelkich okoliczności związanych z zawarciem umowy oraz do innych warunków tej umowy lub innej umowy, od której ta jest zależna". Oznacza to, że "oceny nieuczciwego charakteru warunku umownego należy dokonywać w odniesieniu do momentu zawarcia danej umowy, z uwzględnieniem ogółu okoliczności, które mogły być znane przedsiębiorcy w owym momencie i mogły mieć wpływ na późniejsze jej wykonanie" (wyrok TSUE z 13 listopada 2017 r. w sprawie C-186/16, Ruxandra Paula Andriciuc i in. przeciwko Banca Românească SA).
Wyrok SN z dnia 28 września 2021 r., I CSKP 74/21
Standard: 82975 (pełna treść orzeczenia)
Artykuł 3 ust. 1 i 3 oraz art. 4 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że w sytuacji gdy sąd krajowy bada ewentualnie nieuczciwy charakter warunku umowy zawartej z konsumentem w rozumieniu tych przepisów, należy uwzględnić wśród warunków objętych zakresem stosowania tej dyrektywy stopień interakcji danego postanowienia umownego z innymi warunkami, w szczególności w zależności od ich odpowiedniego zakresu.
Oceny nieuczciwego charakteru warunków dokonuje się w każdym indywidualnym przypadku, a obowiązek uwzględnienia wszystkich pozostałych warunków umowy wynika z faktu, że badanie zaskarżonego warunku powinno uwzględniać wszystkie elementy mogące mieć istotne znaczenie dla zrozumienia tego warunku w jego kontekście, ponieważ w zależności od treści owej umowy może być konieczne, dla oceny nieuczciwego charakteru rzeczonego warunku, rozpatrzenie łącznego skutku wszystkich warunków rzeczonej umowy (zob. podobnie wyroki: z dnia 21 kwietnia 2016 r., Radlinger i Radlingerová, C-377/14; z dnia 11 marca 2020 r., Lintner, C-511/17). Nie wszystkie warunki umowne mają bowiem takie samo znaczenie, a stopień interakcji danego postanowienia umownego z innymi postanowieniami zależy w sposób konieczny od ich odpowiedniego zakresu oraz od stopnia, w jakim każde z nich przyczynia się do ewentualnej znaczącej nierównowagi wynikających ze spornej umowy praw i obowiązków stron w rozumieniu art. 3 ust. 1 dyrektywy 93/13.
Do sądu należy jednak zbadanie, czy w odniesieniu do tego samego naruszenia przedsiębiorca powołuje się przeciwko konsumentowi na inne warunki spornej umowy, czy też można się na nie powołać w ramach odrębnych postępowań wszczętych przeciwko niemu. Jeśli tak jest, sąd odsyłający powinien wziąć pod uwagę kumulatywny skutek stosowania wszystkich tych warunków, nawet jeśli wspomniane warunki same w sobie nie wydają się nieuczciwe, w celu dokonania oceny nieuczciwego charakteru warunku umownego, który stanowi podstawę wniesionego do niego pozwu.
Należy uwzględnić charakter zobowiązania w ramach rozpatrywanego stosunku umownego, w szczególności ewentualnie istotny charakter tego zobowiązania
Wyrok TSUE z dnia 10 września 2020 r., C-738/19
Standard: 82581 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 45677
Standard: 82470
Standard: 82555