Abuzywność jednostronnego dokonywania zmiany wysokości opłat związanych ze świadczoną usługą

Zgodnie z art. 4 ust. 2 dyrektywy ocena nieuczciwego charakteru postanowień umownych nie dotyczy ani określenia głównego przedmiotu umowy, ani relacji ceny i wynagrodzenia do dostarczonych w zamian towarów lub świadczonych w zamian usług, o ile postanowienia te zostały wyrażone w jasny i zrozumiały sposób. Wyłączenie to nie obejmuje jednak postanowienia umownego dotyczącego zasad zmiany opłat za usługę świadczoną na rzecz konsumenta.

Co się tyczy postanowienia umownego dotyczącego zmiany całkowitego kosztu usługi świadczonej na rzecz konsumenta, należy podnieść, że zgodnie z pkt 1 lit. j) i l) oraz pkt 2 lit. b) i d) załącznika do dyrektywy, konieczne jest w szczególności wskazanie powodów lub sposobu zmiany takiego kosztu, a konsumentowi powinno przysługiwać uprawnienie do wypowiedzenia umowy.

Jak wynika z motywu dwudziestego dyrektywy, konsument powinien mieć rzeczywistą sposobność zapoznania się ze wszystkimi postanowieniami zawartymi we wzorcu umowy oraz ze skutkami, jakie się z nimi wiążą. Po drugie, obowiązek formułowania postanowień umownych w sposób jasny i zrozumiały określony został w art. 5 dyrektywy.

Wobec tego przy dokonywaniu oceny nieuczciwego charakteru w rozumieniu art. 3 dyrektywy zasadnicze znaczenie ma możliwość przewidzenia przez konsumenta, w oparciu o jasne i zrozumiałe kryteria, zmian, jakie przedsiębiorca może wprowadzić do wzorca umowy w zakresie dotyczącym opłat związanych ze świadczoną usługą.

W wypadku gdy pewne aspekty sposobu zmiany wysokości opłat związanych ze świadczoną usługą określone są w bezwzględnie obowiązujących przepisach ustawowych lub wykonawczych w rozumieniu art. 1 ust. 2 dyrektywy, albo też gdy przepisy takie przyznają konsumentowi prawo do wypowiedzenia umowy, konieczne jest, by przedsiębiorca poinformował konsumenta o treści takich przepisów.

Wyrok TSUE z dnia 26 kwietnia 2012 r., C-472/10

Standard: 82465 (pełna treść orzeczenia)