Zastosowanie dyrektywy 93/13 do umów o świadczenie usług prawnych zawartych przez adwokata z osobą fizyczną, która działa w celach niezwiązanych z jej działalnością zawodową

Artykuł 4 ust. 2 dyrektywy Rady 93/13 należy interpretować w ten sposób, że przepis ten: 

- obejmuje warunek umowy o świadczenie usług prawnych zawartej między adwokatem a konsumentem, który określa cenę świadczonych usług zgodnie z zasadą stawki godzinowej.- 

nie spełnia wymogu wyrażenia prostym i zrozumiałym językiem w rozumieniu tego przepisu warunek umowy o świadczenie usług prawnych zawartej między adwokatem a konsumentem, który ustala cenę tych usług zgodnie z zasadą stawki godzinowej, bez przekazania konsumentowi, przed zawarciem umowy, informacji, które pozwalają mu na podjęcie rozważnej i w pełni świadomej decyzji przy pełnej wiedzy odnośnie do konsekwencji ekonomicznych, jakie pociąga za sobą zawarcie tej umowy.

Artykuł 3 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że warunku umowy o świadczenie usług prawnych zawartej między adwokatem a konsumentem ustalającego zgodnie z zasadą stawki godzinowej cenę za te usługi i w związku z tym wchodzącego w zakres głównego przedmiotu tej umowy nie można uznać za nieuczciwy z tego tylko powodu, że nie spełnia wymogu przejrzystości przewidzianego w art. 4 ust. 2 tej dyrektywy, ze zmianami, chyba że państwo członkowskie, którego prawo krajowe znajduje zastosowanie do przedmiotowej umowy, wyraźnie przewidziało, zgodnie z art. 8 tej dyrektywy, ze zmianami, że zakwalifikowanie warunku jako nieuczciwego wynika z samego tego faktu.

Artykuł 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że w przypadku gdy umowa o świadczenie usług prawnych zawarta między adwokatem a konsumentem nie może dalej obowiązywać po wyłączeniu z niej warunku uznanego za nieuczciwy, który ustala cenę usług zgodnie z zasadą stawki godzinowej, a usługi te zostały wykonane, to nie stoją one na przeszkodzie temu, by sąd krajowy przywrócił sytuację, w jakiej znajdowałby się konsument w braku tego warunku, nawet jeśli skutkuje to nieotrzymaniem wynagrodzenia przez przedsiębiorcę. W przypadku gdyby unieważnienie umowy w całości naraziłoby konsumenta na szczególnie niekorzystne konsekwencje, czego zbadanie należy do sądu odsyłającego, przepisy te nie stoją na przeszkodzie temu, by sąd krajowy zaradził skutkom nieważności wspomnianego warunku poprzez zastąpienie go przepisem prawa krajowego o charakterze dyspozytywnym lub mającym zastosowanie w przypadku porozumienia stron tej umowy. Przepisy te stoją natomiast na przeszkodzie temu, aby sąd krajowy zastąpił niedozwolony warunek, którego nieważność stwierdzono, sądowym oszacowaniem poziomu wynagrodzenia należnego za wspomniane usługi.

Wyrok SN z dnia 12 stycznia 2023 r., C-395/21

Standard: 82511 (pełna treść orzeczenia)

Dyrektywę Rady 93/13 w świetle zasady skuteczności i art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, należy interpretować w ten sposób, że: rzeciwia się ona uregulowaniu krajowemu dotyczącemu postępowania uproszczonego w sprawie zapłaty wynagrodzenia adwokata, zgodnie z którym rozstrzygnięcie w sprawie wniosku złożonego przeciwko klientowi będącemu konsumentem wydaje organ niebędący sądem, a udział sądu jest przewidziany dopiero na etapie ewentualnego odwołania od tego rozstrzygnięcia, przy czym sąd, przed którym ta sprawa się toczy, nie może badać, w razie potrzeby z urzędu, czy warunki zawarte w umowie stanowiącej podstawę żądanego wynagrodzenia są nieuczciwe, ani dopuścić przedstawienia przez strony dowodów innych niż dowody z dokumentów, które zostały już przedstawione przed organem pozasądowym.

Artykuł 4 ust. 2 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że zakres wyjątku przewidzianego w tym przepisie nie obejmuje warunku umowy zawartej między adwokatem a klientem, zgodnie z którym klient zobowiązuje się stosować do instrukcji tego adwokata, nie działać bez jego wiedzy lub wbrew jego opinii oraz samemu nie cofać pozwu w sprawie, której prowadzenie powierzył temu adwokatowi, pod groźbą kary finansowej.

Dyrektywę 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym oraz zmieniającą dyrektywę Rady 84/450/EWG, dyrektywy 97/7/WE, 98/27/WE i 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady należy interpretować w ten sposób, że umieszczenie w umowie zawartej między adwokatem a klientem warunku, zgodnie z którym ten ostatni zostanie obciążony karą finansową, jeżeli sam cofnie pozew w sprawie, której prowadzenie powierzył rzeczonemu adwokatowi, przy czym warunek ten odsyła do tabeli opłat izby zawodowej i nie było o nim mowy w ofercie handlowej ani w informacjach poprzedzających zawarcie umowy, należy uznać za praktykę handlową „wprowadzającą w błąd” w rozumieniu art. 7 tej dyrektywy, o ile powoduje to lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej transakcji, której inaczej by nie podjął, czego ustalenie jest zadaniem sądu krajowego.

Wyrok TSUE z dnia 22 września 2022 r., C-335/21

Standard: 82333 (pełna treść orzeczenia)