Chwila powstania sporu zbiorowego

W piśmiennictwie przedstawiono różne zapatrywania co do momentu powstania sporu zbiorowego. Zgodnie z pierwszym stanowiskiem, spór istnieje od dnia wystąpienia strony pracowniczej (Z. Masternak [w:] Z. Kubot, Z. Masternak, T. Kuczyński, H. Szurgacz, Prawo pracy. Zarys systemu, Warszawa 2010, s. 403), co ma uzasadnienie w dosłownym brzmieniu powołanego przepisu, wskazującym na wolę ustawodawcy. Według drugiego poglądu uznaje się, że spór zbiorowy powstaje nie w dniu samego zgłoszenia żądań, lecz dopiero w momencie odrzucenia ich przez pracodawcę lub – w przypadku braku odpowiedzi pracodawcy – z upływem terminu wyznaczonego przez związek zawodowy (lub z upływem trzydniowego terminu ustawowego) (G. Goździewicz, Spory zbiorowe. Strajk, Toruń 1991, s. 23, H. Lewandowski, Ustawa …, komentarz do art. 7, pkt 1, J. Stelina [w:] System …, s. 542; B. Cudowski, Spory zbiorowe w polskim prawie pracy, Białystok 1998, s. 16; J. Żołyński, Ustawa …, s. 54). W ramach trzeciego zapatrywania przyjmuje się, że odmowa zaspokojenia wszystkich zgłoszonych żądań albo ich części sprawia, iż aktualizuje się warunek, od którego art. 7 ust. 1 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych uzależnia początek sporu zbiorowego (Z. Hajn [w:] I. Boruta, Z. Góral, Z. Hajn, Komentarz do ustaw o: związkach zawodowych, organizacjach pracodawców, zbiorowych sporach pracy, Łódź 1992, s. 116), por. A. Tomanek [w:] K. W. Baran (red.), Komentarz …, komentarz do art. 7 pkt 1, s. 417.

Funkcję zgłoszenia sporu pełni samo wystąpienie dokonane w trybie art. 7 ust. 1 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (w okolicznościach analizowanej sprawy: pismo z 24 listopada 2016 r.) Zakres sporu zostaje sprecyzowany przez dwie następujące po sobie czynności partnerów społecznych: 1) przedstawienie żądań strony pracowniczej oraz 2) odpowiedź pracodawcy, na podstawie której można określić, które żądania zobowiązuje się on spełnić, w związku z czym nie będą one przedmiotem sporu. W razie niezłożenia przez pracodawcę odpowiedzi lub zakwestionowania w pełnym zakresie stanowiska strony związkowej należy przyjąć, że spór dotyczy całości sformułowanych przez nią żądań. I jakkolwiek pracodawca nie ma obowiązku udzielenia odpowiedzi na wystąpienie organizacji związkowej, to jednak jego milczenie należy traktować jako brak zgody na wysunięte żądania, co zobowiązuje pracodawcę do podjęcia rokowań wraz z upływem terminu oznaczonego zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (por. A. Tomanek [w:] K. W. Baran (red.), Komentarz …, komentarz do art. 7 pkt 2, s. 418-419, także J. Żołyński, Ustawa …, s. 55).

Wyrok SN z dnia 16 marca 2022 r., II PSKP 47/21

Standard: 81920 (pełna treść orzeczenia)