Roszczenia uzupełniające ponad przyznane odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy dochodzone przez osobę niebędącą pracownikiem od przedsiębiorcy, niebędącego pracodawcą (art. 237[1] § 1 i art. 304 § 3 k.p.)

Świadczenia z ubezpieczenia społecznego należne pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy w zbiegu z roszczeniami cywilnymi (art. 237[1] k.p.c.) Obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy (art. 304 k.p.)

Wyświetl tylko: SASN

Zgodnie z art. 207 § 2 k.p. pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Od 1 lipca 2007 r. art. 304 § 3 k.p. otrzymał treść: obowiązki określone w art. 207 § 2 stosuje się odpowiednio do przedsiębiorców niebędących pracodawcami, organizujących pracę wykonywaną przez osoby fizyczne: 1) na innej podstawie niż stosunek pracy, 2) prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą.

Naruszenie przez przedsiębiorcę, niebędącego pracodawcą, zasad bhp, może uzasadniać jego uzupełniającą cywilną odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu wypadku doznawanego przez osobę niebędącą pracownikiem ponad otrzymane z instytucji ubezpieczeniowej odszkodowanie (por. wyrok SA w Białymstoku z dnia 10 kwietnia 2015 r., I ACa 1002/14).

Skoro za naruszenie zasad bhp odpowiadać mogą odszkodowawczo nie tylko pracodawcy, to przepis ten mógłby – w sposób pośredni - uzasadniać ogólną podstawę odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego - art. 415 k.c., nie tylko pracodawcy w rozumieniu Kodeksu pracy, ale również podmiotu trzeciego, który przyczynił się ze swej winy do śmierci pracownika w czasie wykonywania obowiązków pracowniczych pod nadzorem pracodawcy (w związku z art. 300 k.p.).

Wyrok SN z dnia 8 listopada 2023 r., II PSKP 62/22

Standard: 81587 (pełna treść orzeczenia)

Z art. 304 § 3 k.p. wynika, że obowiązki przewidziane w art. 207 § 2 k.p. ciążą na podmiocie niebędącym pracodawcą a organizującym pracę także w ramach stosunków niepracowniczych, w tym umów zlecenia. W myśl tego przepisu – pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności jest on obowiązany organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Nie należy zapominać o tym, że określone obowiązki w zakresie BHP spoczywały także na powodzie jako podmiocie wykonującym zlecenie. Zgodnie z art. 304[1] k.p. obowiązki, o których mowa w art. 211, w zakresie określonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę, ciążą również na osobach fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę. Jak stanowi art. 211 k.p. – przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami BHP oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych, a także stosować środki ochrony zbiorowej i używać przydzielonych środków ochrony indywidulanej.

W świetle powyższego, jest więc wskazanym rozważenie także, jakie konkretnie obowiązki z zakresu BHP spoczywały na powodzie oraz czy w sposób prawidłowy je wypełniał. W razie zaś ustalenia, że swoim zachowaniem naruszył reguły bezpieczeństwa, ustalić by należało, czy okoliczność ta przyczyniła się do powstania szkody.

Wyrok SA w Białymstoku z dnia 10 kwietnia 2015 r., I ACa 1002/14

Standard: 81595 (pełna treść orzeczenia)