Jurysdykcja wyłączna w sprawie wykreślenia z księgi wieczystej hipoteki obciążającej nieruchomość

Artykuł 24 pkt 1 akapit pierwszy rozporządzenia nr 1215/2012 należy interpretować w ten sposób, że powództwo „w sprawach, których przedmiotem są prawa rzeczowe na nieruchomościach” w rozumieniu tego przepisu stanowi powództwo mające na celu wykreślenie z księgi wieczystej hipoteki obciążającej nieruchomość, natomiast nie wchodzi w zakres tego pojęcia powództwo o stwierdzenie nieważności umowy kredytu i aktu notarialnego dotyczącego ustanowienia hipoteki dla zabezpieczenia wierzytelności powstałej z tej umowy.

Żądania stwierdzenia nieważności umowy i aktu notarialnego dotyczącego ustanowienia hipoteki,opierają się na prawie osobistym, na które można się powoływać jedynie przeciwko pozwanemu. W związku z tym żądania te nie wchodzą w zakres wyłącznej zasady jurysdykcji zawartej w art. 24 pkt 1 rozporządzenia nr 1215/2012. Natomiast w odniesieniu do żądania mającego na celu wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej należy zauważyć, że hipoteka, ustanowiona zgodnie z zasadami dotyczącymi formy i treści określonymi w przepisach krajowych w tej dziedzinie, jest prawem rzeczowym, które wywołuje skutki erga omnes.

Zważywszy na wyłączną jurysdykcję sądu państwa członkowskiego położenia nieruchomości do celów wykreślenia wpisu hipoteki z księgi wieczystej, sąd ten ma również jurysdykcję niewyłączną, opartą na powiązaniu zgodnie z art. 8 ust. 4 rozporządzenia nr 1215/2012, do rozpoznania żądań stwierdzenia nieważności umowy kredytu i aktu notarialnego dotyczącego ustanowienia tej hipoteki w zakresie, w jakim żądania te są skierowane przeciwko temu samemu pozwanemu i mogą zostać połączone, jak wynika z informacji zawartych w aktach przekazanych do dyspozycji Trybunału.

Wyrok TSUE z dnia 14 lutego 2019 r., C-630/17

Standard: 81364 (pełna treść orzeczenia)