Żołnierz zawodowy jako pracownik w rozumieniu art. 87 § 2 k.p.c.

Żołnierz pełniący zawodową służbę wojskową niebędący adwokatem lub radcą prawnym nie może być pełnomocnikiem procesowym Skarbu Państwa w sprawie cywilnej. 

Nie ma przepisu szczególnego, który wprost upoważniałby żołnierza zawodowego do bycia pełnomocnikiem w postępowaniu cywilnym.

Charakter stosunku służbowego żołnierzy zawodowych, pomimo swego pozornego braku jednoznaczności, przejawia wszelkie cechy, które umożliwiają zakwalifikowanie go jako niepracowniczego stosunku zatrudnienia o charakterze administracyjnoprawnym.

Skoro żołnierza zawodowego nie można uznać za pracownika osoby prawnej w rozumieniu art. 87 § 2 k.p.c. Zatem nie może on być jej pełnomocnikiem.

Art. 87 k.p.c., regulujący zdolność do bycia pełnomocnikiem, ze względu na swój publicznoprawny charakter, podlega ścisłej wykładni.

Mając na względzie istotę zarządu, o którym stanowi art. 87 § 2 k.p.c., oraz to, że przedmiotem zarządu miałoby by być mienie Skarbu Państwa będące we władaniu stationes fisci, będącej jednostką wojskową, należy wykluczyć taką możliwość, że żołnierz zawodowy – pretendujący do miana pełnomocnika procesowego – mógłby być uznany za osobę sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony. W istocie, pojęcia zarządu lub stałego zlecenia wydają się być odnoszone do szeroko rozumianych stosunków cywilnoprawnych i akcentowany jest tu aspekt samodzielności w wykonywaniu czynności administrowania i zarządu powierzonym mieniem, zakładem czy bieżącymi sprawami, co wyklucza ujmowanie w ich granicach relacji opartych na stosunkach władczych.

Uchwała SN z dnia 11 kwietnia 2024 r., III CZP 47/23

Standard: 81303 (pełna treść orzeczenia)