Blokowanie wykonania przez kupującego uprawnienia do odstąpienia od umowy w razie niezwłocznego usunięcia wady

Zgodnie z art. 560 § k.c. przewiduje uprawnienie sprzedawcy do blokowania wykonania przez kupującego uprawnienia do odstąpienia od umowy. Warunkiem jest niezwłoczne usunięcie wady.

Ocena niezwłoczności usunięcia wady winna uwzględniać z jednej strony potrzebę wdrożenia czynności serwisowych umożliwiających usunięcie wady poprzedzonych dodatkową weryfikacją przez właściwe władze homologacyjne co do skuteczności i braku negatywnego wpływu na inne parametry, z drugiej zaś - brak jakichkolwiek przeszkód w swobodnym korzystaniu z rzeczy przez powoda w okresie do usunięcia wady i poinformowanie go o wdrożeniu procedury mającej na celu usunięcie wady przed złożeniem oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Sąd Najwyższy podkreśla, że nie sposób wskazać sztywne ramy czasowe odpowiadające pojęciu niezwłoczności, a znacznie bardziej uzasadnione jest posługiwanie się pojęciem bez zbędnej zwłoki i elastyczne jego ujęcie (wyrok SN z 10 stycznia 2002 r., II CKN 564/99; wyrok SN z 20 maja 2003 r., III CKN 1200/00; częściowo odmiennego poglądu wyrażonego w uchwala SN z 30 grudnia 1988 r., III CZP 48/88, w obecnych realiach społecznych nie sposób podzielić).

Wyrok SN z dnia 3 lipca 2019 r., II CSK 306/18

Standard: 80837 (pełna treść orzeczenia)

Stwierdzenie istnienia wady sprzedanej rzeczy nie przesądza, oczywiście, o zasadności roszczenia z tytułu rękojmi. Jeżeli kupujący dąży do odstąpienia od umowy, to sprzedawca może to dążenie zniweczyć dokonując wymiany rzeczy wadliwej na wolną od wad albo niezwłocznie usuwając wadę. 

W aktualnych warunkach rynkowych, charakteryzujących się wysoką podażą towarów o zróżnicowanych właściwościach, często wysoko przetworzonych i w użytkowaniu wymagających korzystania z wiedzy specjalistycznej, za nieusprawiedliwione należy uznać próby oznaczenia terminu „niezwłocznie” upływem określonej ilości dni. Poprawniej jest posługiwać się tradycyjnym znaczeniem wyrażenia „niezwłocznie” jako odpowiadającemu wyrażeniu „bez nieuzasadnionej zwłoki”, co pozwala ocenić deklarowaną gotowość usunięcia wady w odniesieniu do każdego indywidualnego przypadku. Potrzeba elastycznego rozumienia znaczenia terminu „niezwłocznie” w nowych warunkach gospodarczych i społecznych uzasadnia odejście od stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w Uchwale pełnego składu Iżby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 30 grudnia 1988 r., III CZP 48/88: „Niezwłoczne” usunięcie wady w rozumieniu art. 560 § 1 k.c. oznacza naprawę rzeczy w krótkim czasie, zdeterminowanym charakterem wady. Termin ten nie powinien przekraczać dwóch tygodni”. Nie ma dostatecznych argumentów, aby w obecnych warunkach wiązać bezpieczeństwo obrotu i interesy nabywców z koniecznością nadania, np. terminowi „niezwłoczność” znaczenia, odpowiadającego „ścisłym jednostkom czasu”.

Wyrok SN z dnia 10 stycznia 2002 r., II CKN 564/99

Standard: 82393 (pełna treść orzeczenia)