Europejskie poświadczenie spadkowe jako dokument, na podstawie którego wnosi się o rejestrację odziedziczonej nieruchomości

Art. 1 ust. 2 lit. l), art. 68 lit. l) i art. 69 ust. 5 rozporządzenia nr 650/2012 należy interpretować w ten sposób, że nie stoją one na przeszkodzie uregulowaniu państwa członkowskiego przewidującemu, iż wniosek o wpis nieruchomości do rejestru nieruchomości tego państwa członkowskiego może zostać oddalony, jeżeli jedynym dokumentem przedstawionym na poparcie tego wniosku jest europejskie poświadczenie spadkowe, które nie identyfikuje tej nieruchomości.

Przepisy rozporządzenia nr 650/2012 ustanawiającego europejskie poświadczenie spadkowe, a dokładniej art. 69 ust. 5 tego rozporządzenia w związku z jego art. 1 ust. 2 lit. l), do którego odsyła ten pierwszy przepis, nie stoją na przeszkodzie ustanowieniu lub stosowaniu przez państwo członkowskie wymogów, które należy spełnić dla celów rejestracji praw rzeczowych na nieruchomościach.

Każde państwo członkowskie, w którym przewidziana jest taka rejestracja praw rzeczowych na nieruchomościach, ma swobodę określenia warunków i zasad tej rejestracji, w tym nałożenia wymogu, aby wszystkie dane identyfikacyjne nieruchomości, w odniesieniu do której złożono wniosek o rejestrację, zostały przedstawione we wniosku lub w załączonych do niego dokumentach.

W sytuacji gdy organ odpowiedzialny za rejestrację praw rzeczowych na nieruchomościach rozpatruje wniosek o rejestrację odziedziczonej nieruchomości, przy czym nieruchomość ta nie jest zidentyfikowana w dokumencie, na podstawie którego wnosi się o rejestrację, w tym w przedstawionym europejskim poświadczeniu spadkowym, organ ten może taki wniosek oddalić.

Oddalenie wniosku o wpis nieruchomości do rejestru nieruchomości na podstawie europejskiego poświadczenia spadkowego w jednym z państw członkowskich ze względu na to, że poświadczenie to nie zawiera danych dotyczących identyfikacji tej nieruchomości, nie podważa ważności tego poświadczenia jako takiego w odniesieniu do innych okoliczności, które poświadcza, takich jak status spadkobiercy.

Art. 68 rozporządzenia nr 650/2012 przewiduje minimum informacji, jakie należy zawrzeć poświadczeniu. Jego treść może być różna w zależności od celów, dla których zostało ono wydane.

Art. 69 ust. 5 rozporządzenia nr 650/2012 przewiduje, iż europejskie poświadczenie spadkowe stanowi ważny dokument na potrzeby wpisu składnika majątku spadkowego do właściwego rejestru państwa członkowskiego, bez uszczerbku w szczególności dla art. 1 ust. 2 lit. l) tego rozporządzenia, przy czym ten ostatni przepis stanowi, że wszelkie wpisy do rejestru praw do nieruchomości lub rzeczy ruchomych, łącznie z wymogami prawnymi dotyczącymi takich wpisów oraz skutkami wpisu lub braku wpisu tych praw do rejestru, są wyłączone z zakresu stosowania tego rozporządzenia (zob. podobnie wyrok z dnia 12 października 2017 r., Kubicka, C‑218/16).

Fakt, że wymogi prawne podlegają prawu krajowemu, wynika również z motywu 18 rozporządzenia nr 650/2012, zgodnie z którym wymogi dotyczące wpisu do rejestru prawa do nieruchomości lub rzeczy ruchomych są wyłączone z zakresu stosowania tego rozporządzenia, a zatem to prawo państwa członkowskiego, w którym prowadzony jest rejestr, powinno określać warunki prawne i sposób dokonywania tego wpisu, a także określać organy, takie jak organy prowadzące katastry lub notariusze, odpowiedzialne za sprawdzenie, czy spełnione są wszystkie wymogi oraz czy przedstawiona lub sporządzona dokumentacja jest wystarczająca lub zawiera niezbędne informacje.

Wyrok TSUE z dnia 9 marca 2023 r., C-354/21

Standard: 80646 (pełna treść orzeczenia)