Poświadczone odpisy poświadczenia i ich wydawanie (art. 70 rozp. 650/2012)

Okres ważności przewidziany w art. 70 ust. 3 rozporządzenia nr 650/2012 dotyczy nie europejskiego poświadczenia spadkowego, lecz jedynie jego poświadczonych odpisów. Ponadto, co wynika z art. 70 ust. 1 w świetle motywu 72 tego rozporządzenia, europejskie poświadczenie spadkowe jest przechowywane przez organ wydający.

Z brzmienia art. 70 ust. 3 rozporządzenia nr 650/2012 wynika, że poświadczone odpisy tego poświadczenia pozostają ważne przez okres nieprzekraczający sześciu miesięcy, który należy wskazać na odnośnym odpisie, opatrując go datą ważności. W wyjątkowych należycie uzasadnionych przypadkach organ wydający może wydłużyć okres ważności. Po upływie okresu sześciu miesięcy, by móc wykorzystać poświadczenie do celów wskazanych w art. 63, osoba posiadająca poświadczony odpis europejskiego poświadczenia spadkowego musi wystąpić z wnioskiem do organu wydającego o przedłużenie okresu ważności owego poświadczonego odpisu lub o wydanie nowego poświadczonego odpisu.

Ograniczenie okresu ważności odpisu zostało przewidziane ze względu na to, że europejskie poświadczenie spadkowe wywołuje skutki we wszystkich państwach członkowskich i że domniemywa się, iż prawidłowo stwierdza ono okoliczności – które ustalono na mocy prawa właściwego dla dziedziczenia lub innego prawa właściwego dla danych kwestii szczególnych – a także status i prawa osób wskazanych jako spadkobiercy, zapisobiercy, wykonawcy testamentu lub zarządcy spadku zgodnie z art. 69 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia. W tym względzie, art. 70 ust. 3 rozporządzenia nr 650/2012 pozwala na zapewnienie zgodności między treścią poświadczonego odpisu europejskiego poświadczenia spadkowego a rzeczywistością towarzyszącą spadkobraniu, a w szczególności na okresowe sprawdzanie, czy poświadczenie to nie zostało sprostowane, zmienione lub uchylone na podstawie art. 71 tego ostatniego rozporządzenia lub czy jego skutki nie zostały zawieszone na podstawie art. 73 tego rozporządzenia.

Wynika z tego, że ważność takiego poświadczonego odpisu jest ograniczona, z zastrzeżeniem wyjątkowych przypadków, do sześciu miesięcy.

Jeżeli poświadczony odpis europejskiego poświadczenia spadkowego zawiera wzmiankę „na czas nieokreślony”, odpis ten należy uznać za ważny przez okres sześciu miesięcy.

Organ wydający powinien wskazać na formularzu V, po dacie ważności poświadczonego odpisu, datę jego wydania. W związku z tym obliczenie okresu ważności powinno dokonywać się począwszy od tej daty, która gwarantuje przewidywalność i pewność prawa warunkujące możliwość wykorzystywania tego odpisu.

Skutki wywoływane przez odpis powinny być takie same we wszystkich państwach członkowskich, w związku z czym jego ważność powinna być regulowana przez rozporządzenie nr 650/2012.

Niezależnie od posiadania statusu wnioskodawcy, zgodnie z art. 70 ust. 1 tego rozporządzenia organ wydający, który przechowuje oryginał poświadczenia, wydaje co najmniej jeden poświadczony odpis wnioskodawcy i każdej osobie wykazującej uzasadniony interes. Wynika z tego, że obowiązek, aby osoba, która powołuje się na poświadczony odpis europejskiego poświadczenia spadkowego, była koniecznie osobą, która wystąpiła pierwotnie o wydanie poświadczenia, jest sprzeczny z samym brzmieniem art. 70 ust. 1 tego rozporządzenia.

Wyrok TSUE z dnia 1 lipca 2021 r., C-301/20

Standard: 80634 (pełna treść orzeczenia)