Jurysdykcja w zakresie zobowiązań alimentacyjnych w przypadku uprowadzenia dziecka

W przypadku bezprawnego uprowadzenia dzieci art. 10 rozporządzenia nr 2201/2003 przyznaje co do zasady jurysdykcję w zakresie odpowiedzialności rodzicielskiej sądom państwa członkowskiego, w którym dziecko bezpośrednio przed uprowadzeniem miało zwykły pobyt. Jurysdykcja ta jest co do zasady utrzymana i zostaje przekazana tylko wtedy, gdy dziecko nabyło miejsce zwykłego pobytu w innym państwie członkowskim, a ponadto spełniony jest jeden z alternatywnych warunków określonych w art. 10 (wyrok z dnia 1 lipca 2010 r., Povse, C‑211/10).

W odniesieniu do jurysdykcji sądu odsyłającego w zakresie rozpoznania żądania świadczenia alimentacyjnego należy przypomnieć, że art. 3 lit. d) rozporządzenia nr 4/2009 przewiduje, że jurysdykcję do rozpoznania spraw dotyczących zobowiązań alimentacyjnych w państwach członkowskich może mieć sąd, który zgodnie z prawem sądu jest właściwy do prowadzenia postępowania dotyczącego odpowiedzialności rodzicielskiej, w przypadku gdy sprawa dotycząca zobowiązań alimentacyjnych jest związana z tym postępowaniem, chyba że jurysdykcja ta wynika tylko z obywatelstwa jednej ze stron. Zgodnie z tym przepisem sąd posiadający jurysdykcję na podstawie art. 10 rozporządzenia nr 2201/2003 będzie co do zasady właściwy również do wydania orzeczenia w przedmiocie żądania dotyczącego zobowiązania alimentacyjnego, akcesoryjnego względem wniesionego do tego sądu powództwa dotyczącego odpowiedzialności rodzicielskiej (zob. podobnie wyrok z dnia 12 listopada 2014 r., L, C‑656/13; postanowienie z dnia 16 stycznia 2018 r., PM, C‑604/17).

W świetle powyższych rozważań na postawione pytania trzeba odpowiedzieć tak, że wykładni art. 10 rozporządzenia nr 2201/2003 i art. 3 rozporządzenia nr 4/2009 należy dokonywać w ten sposób, że w sprawie takiej jak rozpoznawana w postępowaniu głównym, w której dziecko, które miało zwykłe miejsce pobytu w państwie członkowskim, zostało bezprawnie uprowadzone przez jednego z rodziców do innego państwa członkowskiego, sądy tego innego państwa członkowskiego nie mają jurysdykcji do rozpoznania sprawy dotyczącej wniosku w przedmiocie prawa do pieczy lub ustalenia świadczenia alimentacyjnego na to dziecko, w braku jakichkolwiek informacji na temat przyzwolenia drugiego rodzica na wywiezienie dziecka lub na temat niezłożenia wniosku o powrót.

Postanowienie TSUE z dnia 10 kwietnia 2018 r., C-85/18

Standard: 80629 (pełna treść orzeczenia)