Niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania

W obowiązującym systemie prawnym nie ma zasady, zgodnie z którą dłużnik zaciągający zobowiązanie musi z góry znać maksymalny rozmiar odpowiedzialności z tytułu jego niewykonania. Odszkodowanie należne na zasadach ogólnych, przewidzianych w art. 471 i n. k.c., nie jest limitowane żadną górną granicą, a ewentualne wprowadzenie takiego limitu przez strony podlega ograniczeniom, np. wynikającym z art. 473 § 2 k.c. 

Uchwała SN z dnia 9 grudnia 2021 r., III CZP 16/21

Standard: 69713 (pełna treść orzeczenia)

O nienależytym wykonaniu zobowiązania można mówić jedynie wówczas, gdy znana jest treść praw i obowiązków stron (stanowiących elementy treści zobowiązania). Odkodowanie elementu treści zobowiązania pozwala na ocenę, czy zachowanie strony umowy jest zgodne z tą treścią. Treść zobowiązania nie może być utożsamiana z formalnie wyartykułowanymi postanowieniami umowy (w dokumencie umowy).

Wola stron nie musi być zgodna z dosłownym brzmieniem umowy, szczególnie wówczas, gdy zwarcie umowy określonego typu na piśmie służy realizacji innych celów (np. optymalizacji kosztów pracy).

Dopiero po ustaleniu, jaka była rzeczywista treść zobowiązania, nierzadko będącym wynikiem oceny całokształtu okoliczności, sposobu zachowania się stron, intensywności tego zachowania, wzajemnych reakcji na określone czynności, można mówić o prawidłowym lub nieprawidłowym wykonywaniu zobowiązania.

Wyrok SN z dnia 18 września 2019 r., I PK 142/18

Standard: 62910 (pełna treść orzeczenia)