Decyzje ramowe

Ramy prawne europejskiego nakazu aresztowania zostały zakreślone traktatem amsterdamskim z 1997 r., który wprowadził nowe źródło prawa europejskiego - decyzję ramową, wiążącą dla wszystkich państw członkowskich UE i obligującą je do implementacji jej uregulowań do ich wewnętrznych systemów prawnych (por. P. Kruszyński, Europejski nakaz aresztowania jako forma realizacji idei wzajemnej współpracy w zakresie wymiaru sprawiedliwości pomiędzy państwami Unii Europejskiej [w:] Współczesne problemy procesu karnego i jego efektywności. Księga pamiątkowa prof. Andrzeja Bulsiewicza, red. A. Marek, Toruń 2004, s. 191).

Decyzje ramowe wiążą tylko co do wyznaczonego celu, pozostawiając wybór formy i stosowanych środków poszczególnym państwom członkowskim Unii Europejskiej.

Na Trybunale Konstytucyjnym, podobnie, jak na innych organach stosujących prawo w państwach członkowskich Unii Europejskiej spoczywa obowiązek proeuropejskiej interpretacji wewnętrznych przepisów prawnych, tj. takiej ich wykładni, która pozwala osiągnąć cel wskazany w decyzji ramowej (por. wyrok ETS z 16 czerwca 2005 r. w sprawie Marii Pupino, sygn. C-105/03). Obowiązek wykładni zgodnej nie wiąże jednak w sposób nieograniczony. Wytyczając jego granice w tej sprawie ETS wskazał, że obowiązek odniesienia się do decyzji ramowej przy dokonywaniu wykładni krajowego prawa karnego podlega ograniczeniom wynikającym z ogólnych zasad prawa, w tym w szczególności z zasady pewności prawa i niedziałania prawa wstecz. Zasady te stoją na przeszkodzie m.in. temu, aby na podstawie decyzji ramowej i niezależnie od ustawy wprowadzającej ją w życie proeuropejska interpretacja mogła doprowadzić do ustalenia lub zaostrzenia odpowiedzialności karnej. Obowiązek wykładni proeuropejskiej przestaje obowiązywać w chwili, gdy prawo krajowe nie może być zastosowane w sposób, który doprowadziłby do rezultatu zgodnego z celem wytyczonym przez decyzję ramową. Nie może bowiem stanowić podstawy do dokonywania wykładni prawa krajowego contra legem.

Wyrok TK z dnia 5 października 2010 r., SK 26/08, OTK-A 2010/8/73, Dz.U.2010/189/1273

Standard: 34 (pełna treść orzeczenia)