Postępowanie dowodowe w sprawie o ustalenie przynależności do płci transseksualisty
Powództwo o ustalenie przynależności do płci transseksualisty (art. 189 k.p.c. w zw. z art. 23 i 24 k.c.)
Proces zmiany płci zawsze zaczyna się od kontaktu lekarzami specjalistami, a samą diagnozę stawia najczęściej seksuolog. Poszczególne etapy zmiany płci są z reguły następujące:
1) wykonanie badań,
2) postawienie diagnozy,
3) rozpoczęcie terapii hormonalnej,
4) proces sądowy i zmiana pici prawnej,
5) zmiana dokumentów,
6) kolejne operacje podzielone na etapy.
Reasumując dotychczasowe rozważania należy stwierdzić, że pierwszy krok w procesie zmiany płci to wykonanie badań niezbędnych do postawienia diagnozy i kontakt z lekarzem. Ponieważ transseksualizm traktowany jest jako zaburzenie psychiczne, w dużej mierze lekarz podejmuje decyzję na podstawie wywiadu, rozmów z pacjentem, wyników testów psychologicznych, dlatego wymagana jest opinia psychologa. Rzadziej potrzebna jest konsultacja psychiatryczna. Oprócz testów psychologicznych, potrzebne są też inne badania, takie jak tomografia komputerowa, EEG, badanie krwi, badanie poziomu hormonów. Zawsze ostateczną decyzję podejmuje lekarz prowadzący. W przypadku postawienia odpowiedniej diagnozy rozpoczyna się terapia hormonalna. Pacjent otrzymuje hormony,
Dopiero po postawieniu diagnozy i rozpoczęciu terapii hormonalnej możliwe jest wniesienie do sądu u pozwu o zmianę płci na podstawie art. 189 k.p.c.
Podstawowymi dowodami w sprawie jest opinia (diagnoza) lekarza seksuologa oraz zeznania powoda, a więc osoby zainteresowanej zmianą płci.
Wyrok SO w Słupsku z dnia 20 listopada 2017 r., I C 36/17
Standard: 79764 (pełna treść orzeczenia)
Z uwagi na złożoność problematyki będącej przedmiotem sprawy, niewątpliwie wymagającej specjalistycznej wiedzy, także z dziedziny psychologii klinicznej, Sąd Apelacyjny uznał za częściowo uzasadniony zarzut Skarżącego o potrzebie powołania przez sąd w niniejszej sprawie dowodu z dodatkowej opinii psychologicznej. Z uwagi na powyższe Sąd Apelacyjny dopuścił dowód z opinii biegłego - Instytutu (...) S.A. w W., który jest jednostką, dysponującą wykwalifikowanymi i doświadczonymi pracownikami w celu wypowiedzenia się na okoliczność, czy powódka cierpi na zaburzenia osobowości płciowej, a jeżeli tak, to jakie oraz czy tendencja powódki do zmiany płci jest zdecydowana, stabilna i utrwalona w czasie.
Wyrok SA w Białymstoku z dnia 2 lutego 2016 r., I ACa 104/15
Standard: 79758 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 79761