Osoba pełniąca funkcję kierowniczą

Czy daną osobę można zaliczyć do kategorii osób pełniących funkcję kierowniczą, decyduje zakres posiadanych przez nią uprawnień. Chodzi tu także o faktyczny wpływ na decyzje podejmowane w spółce czy jednostce. O pełnieniu funkcji kierowniczej przesądza zatem przydanie określonych kompetencji osobie ją sprawującej, niezależnie od tego, czy ich zakres obejmuje całość jednostki czy też jedynie pewne wyodrębnione jej części.

Jeśli idzie o osobę pełniącą funkcję kierowniczą, to w doktrynie uważa się że „…osobą pełniącą funkcję kierowniczą jest „osoba zarządzająca przedsiębiorstwem, spółką lub innym podmiotem gospodarczym albo jego oddziałem. Jest to osoba stojąca na czele zespołu lub zespołów ludzkich, uprawniona do kierowania zespołem lub zespołami ludzkimi, do wskazywania sposobu postępowania. Osobami pełniącymi funkcje kierownicze w przedsiębiorstwie są dyrektor, zastępca dyrektora, kierownik wydziału, oddziału, działu, a w spółkach są: prezes lub wiceprezes zarządu, przewodniczący rady nadzorczej, kierownik oddziału lub zakładu. Do funkcji lub stanowiska, które umożliwia wpływanie na decyzje związane z działalnością jednostki prowadzącej działalność gospodarczą, należy zaliczyć w spółkach osobowych lub kapitałowych osoby uprawnione do reprezentacji spółki. (...) Osobami takimi są także prokurent, główny księgowy, likwidator, radca prawny itp. O tym, czy określoną osobę można zaliczyć do tej kategorii osób, decyduje zakres posiadanych przez nią uprawnień nie tylko co do podejmowania decyzji, ale także wpływania na ich podjęcie lub treść. Nie chodzi o jakikolwiek wpływ, ale mający charakter verba legis istotny, czyli chodzi o wpływ znaczący, duży” (R.A. Stefański, Przestępstwo korupcji gospodarczej..., s. 61; podobnie A. Matusiak, Przekupstwa menadżerskie, „Ius Novum” 2013/3, s. 86 i n.; J. Raglewski, Odpowiedzialność..., s. 32 i n.; J. Skorupka, Podstawy..., s. 78 i n.; M. Bojarski, kom. do art. 296a k.k. [w:] Kodeks karny..., red. M. Filar, LEX 2014).” (I. Zgoliński [w:] Kodeks karny. Komentarz, wyd. III, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2020, art. 296(a)).

„O ocenie, czy dana osoba pełni funkcję kierowniczą w jednostce organizacyjnej, decyduje jej formalny status w ramach jednostki (Zawłocki (w:) Wąsek II, s. 1139). Nie ma znaczenia jej rola nieformalna, wynikająca z posiadanych wpływów. Funkcję kierowniczą pełni więc osoba, która zarządza przedsiębiorstwem, spółką, innym podmiotem gospodarczym lub oddziałem podmiotu gospodarczego, osoba uprawniona do kierowania zespołem ludzkim, określająca sposób jego pracy (Stefański, Przestępstwo korupcji..., s. 61). Istnienie lub nie stosunku pracy bądź umowy zlecenia lub umowy o dzieło należy określać na podstawie odnośnych przepisów kodeksu pracy i kodeksu cywilnego.” (M. Kulik [w:] Kodeks karny. Komentarz, wyd. VII, red. M. Mozgawa, Warszawa 2015, art. 296(a)).

„Przyjmuje się, że pełnienie funkcji kierowniczej w jednostce organizacyjnej to wykonywanie zadań polegających na podejmowaniu decyzji związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, a także realizowanie czynności o charakterze władczym, mieszczących się w zakresie działalności danej jednostki. Podkreśla się również, że osoba pełniąca funkcję kierowniczą to osoba stojąca na czele zespołu lub zespołów ludzkich, uprawniona do kierowania zespołem lub zespołami ludzkimi oraz władna do wyznaczania ich sposobu postępowania [R.A. Stefański, Przestępstwo korupcji..., s. 61], przy czym funkcję taką sprawują zarówno osoby kierujące całością jednostki organizacyjnej wykonującej działalność gospodarczą, jak i kierujące wyodrębnionymi jej działami [por. O. Górniok (w:) O. Górniok [i in.], Kodeks karny. Komentarz, t. 2, Art. 117-363,, Gdańsk 2005, s. 432-433].” (J. Giezek [w:] D. Gruszecka, N. Kłączyńska, G. Łabuda, A. Muszyńska, T. Razowski, J. Giezek, Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, Warszawa 2014, art. 296(a)).

Wyrok SA w Wrocławiu z dnia 24 maja 2022 r., II AKa 154/21

Standard: 78605 (pełna treść orzeczenia)