Bezprzewodowy dostęp do informacji bez przełamywania określonego kodu zabezpieczającego
Bezprawne uzyskanie informacji (art. 267 k.k.)
Kwestia tego, czy znamiona występku bezprawnego uzyskania dostępu do informacji może wyczerpać sprawca, który uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonych, nadawanych za pośrednictwem systemów komunikacji bezprzewodowej (sygnału radiowego, telewizyjnego, wifi, bluetooth), bez przełamywania określonego kodu zabezpieczającego i bez posługiwania się specjalnym urządzeniem odbiorczym, pozostaje w piśmiennictwie i orzecznictwie sporna.
Część przedstawicieli doktryny i judykatury wskazuje, że w tego rodzaju sytuacjach nie może być mowy o wyczerpaniu znamion występku z art. 267 § 1 k.k., czy też z art. 267 § 3 k.k. Zauważa się, że urządzeniem, o którym mowa w ostatnim z powołanych przepisów, jest tylko takie urządzenie, które umożliwia uzyskiwanie informacji zabezpieczonych przed dostępem osób postronnych, np. urządzeń pozwalających na uzyskiwanie informacji szczególnie zabezpieczonych, a nadawanych za pośrednictwem fal radiowych. Pod pojęcie to nie podpadają natomiast urządzenia, które umożliwiają jedynie uzyskiwanie dostępu do informacji drogą radiową, w żaden szczególny sposób niezabezpieczonych, choć nieprzeznaczonych dla sprawcy (zob. m.in. wyrok SA w Gdańsku z dnia 28 września 2016 r., II AKa 111/16; W. Wróbel, D. Zając (w:) Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część II. Komentarz do art. art. 212-277d, pod red. A. Zolla i W. Wróbla, Warszawa 2017, komentarz do art. 267, teza 15).
Podnosi się także, że znamię „podłączenia się do sieci telekomunikacyjnej" spełnia jedynie połączenie fizyczne. Z powyższych względów uznaje się, że „posługiwanie się radiowym urządzeniem nadawczo-odbiorczym w celu uzyskania informacji przekazywanych przez funkcjonariuszy Policji na tzw. policyjnych kanałach (częstotliwościach) nie wyczerpuje znamion zarówno typu czynu zabronionego określonego w art. 267 § 1 k.k., jak i w art. 267 § 3 k.k.” (zob. wyrok SA w Gdańsku z dnia 28 września 2016 r.).
Z drugiej jednak strony, w doktrynie neguje się trafność ww. poglądów. Wskazuje się m.in., że brak jest podstaw do twierdzenia, że użyte na gruncie art. 267 § 1 k.k. określenie „podłącza się” oznacza wyłącznie połącznie fizyczne i zauważa się, że znamiona tego przestępstwa może wypełnić także osoba, która bez pokonywania specjalnych zabezpieczeń podłącza się do sieci bezprzewodowej i uzyskuje w ten sposób informacje dla siebie nieprzeznaczone (zob. m.in. A. Behan, Współczesne systemy informatyczne a typy przestępstw z art. 267 kodeksu karnego, Palestra 2020, z. 2, s. 21 – 36; A. Lach (w:), Kodeks karny. Komentarz, pod red. V. Konarskiej- Wrzosek, WKP 2020, komentarz do art. 267, teza 4).
Wyrok SN z dnia 30 grudnia 2020 r., V KK 363/20
Standard: 77736 (pełna treść orzeczenia)
Nie stanowi realizacji znamion czynu z art. 267 § 1 k.k. uzyskanie dostępu do informacji nadawanych za pośrednictwem systemów komunikacji bezprzewodowej (np. sygnału radiowego), chyba że odbiór tak nadawanych informacji uzależniony był od przełamania określonego kodu zabezpieczającego, czy też posiadania specjalnego urządzenia odbiorczego.
Informacje przesyłane za pomocą urządzeń radiowych pomiędzy funkcjonariuszami Policji nie są w żaden szczególny sposób zabezpieczane. Przesyłane są wprawdzie na określonej częstotliwości (tzw. kanale), jednak nie jest on w żaden sposób zabezpieczany (np. szyfrowany), a osoby postronne mogą uzyskać dostęp do tych informacji poprzez zwykłe przeszukanie częstotliwości, odnalezienie danego kanału i jego nasłuch. Nie można zatem uznać, aby opisane w pkt XXVI wyroku zachowanie polegało na podłączeniu się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamaniu szczególnego zabezpieczenia tej sieci, a zatem aby wyczerpywało znamiona określone w art. 267 § 1 k.k.
Z przepisu art. 267 § 1 k.k. wynika, że uzyskanie informacji, co do której nie przedsięwzięto żadnych środków ochronnych, nie stanowi przestępstwa z art. 267 § 1 k.k., chyba że polega na podłączeniu się do sieci telekomunikacyjnej (zob. W. Wróbel (w:) Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. A Zoll, Warszawa 2013, t. 8 do art. 267).
Wprawdzie pojęcie sieci telekomunikacyjnej zostało w art. 2 pkt 35 pr. telekom. zdefiniowane szeroko, jako obejmujące „systemy transmisyjne oraz urządzenia komutacyjne lub przekierowujące, a także inne zasoby, w tym nieaktywne elementy sieci, które umożliwiają nadawanie, odbiór lub transmisję sygnałów za pomocą przewodów, fal radiowych, optycznych lub innych środków wykorzystujących energię elektromagnetyczną, niezależnie od ich rodzaju”, a zatem jako obejmujące nie tylko sieci przewodowe, lecz również sieci bezprzewodowe, jednak należy zwrócić uwagę, że przyjęte w art. 267 § 1 k.k. znamię „podłączając się do sieci telekomunikacyjnej” wskazuje na sieć w znaczeniu materialnym, jako zespół urządzeń i przewodów (kabli) służących do przekazywania informacji. Chodzi zatem o zachowania polegające na przyłączeniu urządzenia odbiorczego do sieci kablowej (np. telefonicznej, komputerowej) lub innej infrastruktury (np. urządzenia radiowego), służącej do przekazywania informacji.
Innymi słowy „podłączenie” oznacza wyłącznie połączenie fizyczne. Istotne znaczenie ma tu również fakt, że przepis art. 267 § 1 k.k. penalizuje zachowania polegające na przełamywaniu szczególnego zabezpieczenia, choćby było nim przesyłanie informacji poprzez sieć kablową (przewodową), która nie jest powszechnie dostępna i wymaga szczególnych urządzeń odbiorczych (zob. szerzej W. Wróbel (w:) Kodeks…, t. 13 do art. 267).
Wyrok SA w Gdańsku z dnia 28 września 2016 r., II AKa 111/16
Standard: 77737 (pełna treść orzeczenia)