Znieważenie pomnika (art. 261 k.k.)

Warunkiem uznania za przestępne w rozumieniu art. 261 k.k. czynności dotyczących odczuć osób, dla których pomnik ma istotne znaczenie, jest, aby polegały one na ,,znieważeniu” (to pojęcie doczekało się wielu interpretacji na kanwie spraw o czyny z art. 216 § 1 k.k.). Cchodzi tu o ciężką obrazę, której zewnętrzną postacią jest słowo, pismo, rysunek, a nawet gest).

Trzeba silnie podkreślić, że pojęcia ,,zniesławienia” i ,,zniewagi” nie są tożsame; są to różne zwroty, którym – zgodnie z ważną regułą wykładni językowej zwaną zakazem stosowania interpretacji synonimicznej – nie należy nadawać tego samego znaczenia. Zatem skoro czynnością wykonawczą przestępstwa z art. 261 k.k. jest jedynie ,,znieważenie”, to żadną miarą nie może nią być ,,zniesławienie”. Próbę zamazania różnicy między tymi terminami, prowadzącą poprzez wykładnię ekstensywną w istocie do rozszerzenia odpowiedzialności karnej oskarżonego, wypadało ocenić jako zabieg kolidujący z zasadą nullum crimen, nulla poena sine lege.

Postanowienie SN z dnia 21 września 2022 r., II KK 194/22

Standard: 77659 (pełna treść orzeczenia)