Mowa nienawiści w aspekcie konstytucyjnym
Mowa nienawiści - rasizm - dyskryminacja - ksenofobia (art 256 k.k) Wolność pozyskiwania i rozpowszechniania informacji (art. 54 konstytucji)
Zawarte w art. 54 ust. 1 Konstytucji RP prawo do wyrażania swoich poglądów nie jest absolutne, a rzeczą sądu karnego jest ustalenie, czy określona wypowiedź wyczerpała znamiona czynu zabronionego z art. 256 § 1 k.k., który to przepis stanowi konieczną formę ograniczenia w korzystaniu z tego prawa.
Postanowienie SN z dnia 13 lipca 2022 r., IV KK 32/22
Standard: 77639 (pełna treść orzeczenia)
Art. 256 § 1 k.k., w części obejmującej zwrot "nawołuje do nienawiści", jest zgodny z art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.
Kryminalizacja nawoływania do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość jest bez wątpienia ograniczeniem wolności słowa, jednej z podstawowych wolności człowieka, istotnej dla jego rozwoju i samorealizacji oraz mającej podstawowe znaczenie dla demokracji. Ograniczenie to spełnia wymóg ustawowej regulacji i jest konieczne w państwie demokratycznym dla jego bezpieczeństwa, porządku publicznego oraz wolności i praw innych osób, zwłaszcza z powodu rasy, płci, języka, wyznania lub jego braku, pochodzenia społecznego, urodzenia oraz majątku (art. 233 ust. 2 Konstytucji). Znajduje ono silne uzasadnienie aksjologiczne na gruncie obowiązującej Konstytucji: w zasadzie przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka (art. 30 Konstytucji) oraz zakazie istnienia partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową (art. 13 Konstytucji).
Wyrok TK z dnia 25 lutego 2014 r., SK 65/12
Standard: 77638 (pełna treść orzeczenia)