Znęcanie się nad osobą prawnie pozbawioną wolności
Znęcanie się nad osobą prawnie pozbawioną wolności (art. 247 k.k.)
Przestępstwa znęcania się określonego w art. 247 § 1 kk dopuszcza się ten, kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą prawnie pozbawioną wolności. Pojęcie „znęcania” winno być przy tym rozumiane w ten sam sposób, jak to użyte w art. 207 kk, mając zatem na względzie utrwaloną linię orzeczniczą Sąd uznał, iż o wypełnieniu ustawowego znamienia „znęcania się fizycznego lub psychicznego” może być mowa jedynie wobec sytuacji, w której sprawca zadaje cierpienie moralne, psychiczne w celu udręczenia, poniżenia lub dokuczenia ofierze albo wyrządzenia jej innej przykrości, bez względu na rodzaj pobudek, przy czym zachowanie jego powinno mieć charakter działania „dotkliwego” i „ponad miarę”, w przeciwnym razie – gdy swoją intensywnością nie wykroczy poza granice zwyczajnego naruszenia nietykalności fizycznej, znieważenia, poniżenia, czy innego naruszenia czci pokrzywdzonego, nie będzie stanowiło „znęcania” w rozumieniu kodeksu karnego.
Pojęcie znęcania się w podstawowej postaci ze swej istoty zakłada powtarzanie przez sprawcę w pewnym przedziale czasu zachowań skierowanych wobec pokrzywdzonego (post. SN z dnia 11 grudnia 2003 r., IV KK 49/03). Większość doktryny dopuszcza jednak ewentualność jednorazowego działania sprawcy, słusznie argumentując, że musi to być zachowanie intensywne i rozciągnięte w czasie.
Wyrok SR Gdańsk – Południe w Gdańsku z dnia 22 czerwca 2018 r., X K 1183/16
Standard: 77426 (pełna treść orzeczenia)
Ustawowe znamiona każdego z przestępstw (z art. 207 § 1 k.k. oraz z art. 247 § 1 k.k.) pozostają tożsame, każdorazowo bowiem definiowane pozostają tym samym czasownikiem „znęca się”. Różni te przestępstwa katalog osób pokrzywdzonych. Zgodnie z wyrażanym w orzecznictwie poglądem o zaliczeniu dwóch albo większej liczby przestępstw do "tego samego rodzaju" decydują dobra prawne, przeciwko którym przestępstwa te były wymierzone. (Wyrok SO w Białymstoku z dnia 12 grudnia 2013 r., VIII Ka 586/13)
Dobro chronione przez prawo w ten sposób, że zamach na to dobro, ujęty w znamionach danego typu przestępstwa, zagrożony jest karą, stanowi o przynależności rodzajowej danego typu przestępstwa.
Nie ulega wątpliwości, że z uwagi choćby na tożsamość znamion przedmiotowych obydwu przestępstw wyrażających się w znęcaniu nad inną osobą, tożsame pozostają także dobra chronione każdym z tych przestępstw w postaci zdrowia, bezpieczeństwa osobistego, wolności, czci i godności drugiego człowieka.
Dobrem chronionym przez zakaz znęcania się jest wartość, jaką stanowi przestrzeganie obowiązków określonych zachowań i postaw wobec zakreślonego przez ustawodawcę kręgu osób, które ze względu na swe właściwości przedmiotowe bądź podmiotowe narażone są na niewłaściwe zachowania ze strony innych osób
Wyrok SO w Gliwicach z dnia 18 grudnia 2015 r., VI Ka 1000/15
Standard: 77431 (pełna treść orzeczenia)