Wyłączenie bezprawności groźby bezprawnej na gruncie art. 115 § 12 k.k.

Z wyłączeniem bezprawności w rozumieniu art. 115 § 12 k.k będziemy mieć bowiem do czynienia wówczas, gdy grożącym będzie pokrzywdzony przestępstwem lub osoba działająca w imieniu takiego pokrzywdzonego. Tylko w takiej sytuacji wysuwane żądanie będzie uzasadnione, a zapowiedź skierowania sprawy na drogę sądową będzie zmierzała wyłącznie do uzyskania tego, co drugiej stronie się słusznie należy, a nie do zmuszenia adresata groźby do innej, pożądanej przez sprawcę aktywności lub pasywności. Wówczas kierowana zapowiedź spowodowania postępowania karnego nie będzie miała cech szantażu, a zmierzała będzie do ochrony praw tej osoby, które zostały naruszone przestępstwem popełnionym na jej szkodę (względnie na szkodę osoby w imieniu której działa formułujący ultimatum).

W świetle powyższego nie budzi żadnych wątpliwości, że nie można wysuwać roszczenia zwrotu korzyści majątkowej udzielonej w związku z popełnionym przestępstwem. Powyższe potwierdza również przyjęcie przez ustawodawcę rozwiązania, zgodnie z którym korzyść majątkowa pochodząca z popełnienia przestępstwa nie podlega zwrotowi na rzecz osoby, która ją wręczyła, a podlega przepadkowi (vide art. 296a § 1 i 2 k.k. oraz art. 45 k.k.), co prowadzi do prostej konkluzji, że łapówka nie jest dobrem chronionym prawem.

Wyrok SN z dnia 26 września 2022 r., V KK 139/22

Standard: 75878 (pełna treść orzeczenia)