Zastosowanie środka zabezpieczającego w postaci terapii (art. 93a § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 93f § 1 k.k.)

Istotę środka zabezpieczającego w postaci terapii, o której mowa w art. 93a § 1 pkt 2 k.k., wyjaśnia przepis art. 93f § 1 k.k., który stanowi, że „sprawca, wobec którego orzeczono terapię, ma obowiązek stawiennictwa we wskazanej przez sąd placówce w terminach wyznaczonych przez lekarza psychiatrę, seksuologa lub terapeutę i poddania się terapii farmakologicznej zmierzającej do osłabienia popędu seksualnego, psychoterapii lub psychoedukacji w celu poprawy jego funkcjonowania w społeczeństwie”.

Zatem ustawa jednoznacznie wskazuje, że jedynym celem terapii orzeczonej w postaci terapii farmakologicznej jest osłabienie popędu seksualnego, a nie korygowanie zachowań podejrzanego, które z popędem tym nie mają nic wspólnego.

Tak właśnie zagadnienie jest też postrzegane w piśmiennictwie prawniczym, w którym wskazuje się, że „terapia może polegać na terapii farmakologicznej, zmierzającej do osłabienie popędu seksualnego. (…) Co istotne, w art. 93f § 1 ustawodawca nie zezwala na poddanie sprawcy farmakoterapii innej niż zmierzająca do osłabienie popędu seksualnego” [M. Pyrcak-Górowska w: W. Wróbel (red.), A. Zoll (red.), Kodeks Karny. Część ogólna. Tom I, część II, Komentarz do art. 53-116, Warszawa 20 16, s. 789]; „na podstawie art. 93f terapia może przybrać postać: 1) psychoterapii i psychoedukacji – zmierzających do poprawy funkcjonowania sprawcy czynu zabronionego w społeczeństwie; 2) farmakoterapii – mającej na celu obniżenie popędu seksualnego” [P. Hofmański, L. K. Paprzycki, A. Sakowicz w: M. Filar (red.), Kodeks karny. Komentarz , Warszawa 2016, s. 714]; „ustawodawca nie przewidział w art. 93f § 1 k.k. możliwości stosowania farmakoterapii w celu poprawy funkcjonowania sprawcy w społeczeństwie (…).

Farmakoterapię stosuje się, gdy jest to konieczne dla zapobiegnięcia popełnienia przez sprawcę czynu zabronionego w związku zaburzeniami preferencji seksualnych” [P. Zakrzewski w: W. Wróbel (red.), Nowelizacja prawa karnego 2015. Komentarz, Kraków 2015, s. 703];

„Ustawodawca w art. 93f § 1 k.k. rozróżnił trzy kategorie terapii. Pierwszą z nich jest terapia farmakologiczna, która może być stosowana wyłącznie wobec sprawcy określonego w art. 93c k.k., a jej celem jest osłabienie popędu psychoseksualnego (z tego względu kolokwialnie nazywana jest chemiczną kastracją, jakkolwiek jej skutki są odwracalne). Pozostałe rodzaje terapii, tj. psychoterapia oraz psychoedukacja, mogą być natomiast stosowane wobec wszystkich sprawców, a nastawione są na inny cel – mianowicie poprawę funkcjonowania sprawcy w społeczeństwie” [I. Zgoliński w: V. Konarska-Wrzosek (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2016, s. 522].

Postanowienie SN z dnia 19 czerwca 2019 r., IV KK 17/19

Standard: 75637 (pełna treść orzeczenia)