Obowiązek przebywania skazanego w czasie trwania niektórych imprez masowych w określonych miejscach (art. 41b § 3 -9 k.k.)

O ile wcześniej nieodłącznym elementem przedmiotowego środka karnego był obowiązek stawiennictwa skazanego w jednostce Policji lub innym miejscu, to obecnie środkowi karnemu nie musi towarzyszyć poddanie skazanego kontroli miejsca jego pobytu w czasie trwania imprezy masowej (z wyjątkiem określonym w art. 41b § 4 k.k.).

Ustawodawca nie pozostawił w gestii Sądu orzekającego o zakazie wstępu na imprezę masową decyzji w zakresie rodzaju imprez masowych, których zakaz dotyczy. Sąd jest natomiast zobligowany do wskazania konkretnych imprez masowych (art. 41b § 8 k.k.), ale tylko w przypadku, gdy nakłada obowiązek, o którym mowa w § 3, 5 i 7 tegoż art. 41b. To wskazanie zatem nie ma znaczenia dla zakresu zakazu wstępu na imprezy masowe, bowiem dotyczy - połączonego z nim - fakultatywnego obowiązku przewidzianego w § 3, 5 lub 7 wspomnianego przepisu. Trafnie Ryszard A. Stefański dostrzega dwupostaciowy charakter zakazu wstępu na imprezę masową. Występuje on bowiem w formie imperatywnej zakazu wstępu na imprezę masową (zakaz prosty) oraz w formie zakazu złożonego wstępu na imprezę masową, połączonego z: 1) obowiązkiem przebywania skazanego w czasie trwania niektórych imprez masowych objętych zakazem w miejscu stałego pobytu lub w innym wyznaczonym miejscu, z zastosowaniem dozoru elektronicznego (art. 41b § 3 k.k.) albo 2) obowiązkiem stawiennictwa skazanego w czasie trwania niektórych imprez masowych objętych zakazem, w jednostce organizacyjnej Policji lub w miejscu określonym przez właściwego, ze względu na miejsce zamieszkania skazanego, komendanta powiatowego, rejonowego lub miejskiego Policji; jeżeli z okoliczności wynika, że wykonanie, wskazanego wyżej obowiązku jest niemożliwe lub jego orzeczenie jest oczywiście niecelowe, w miejsce tego obowiązku orzeka się obowiązek stawiennictwa skazanego w czasie trwania niektórych imprez masowych objętych zakazem w jednostce organizacyjnej Policji lub w miejscu określonym przez właściwego, ze względu na miejsce zamieszkania skazanego, komendanta powiatowego, rejonowego lub miejskiego Policji (art. 41b § 7 k.k.), (R.A. Stefański op. cit, teza 1). Zastosowanie obowiązków sprzężonych z zakazem wstępu na imprezę masową – co do zasady – ma charakter fakultatywny. Obligatoryjność przewidziana jest w razie ponownego skazania sprawcy za przestępstwo popełnione w związku z imprezą masową (art. 41b § 4 k.k.) oraz gdy wykonanie obowiązku kontrolowanego przebywania jest niemożliwe lub jego orzeczenie jest niecelowe. Wówczas w jego miejsce orzeka się alternatywny obowiązek stawiennictwa (art. 41b § 7 k.k.). 

Konkludując rozważania na temat obowiązków wymierzonych obok zakazu wstępu na imprezę masową, należy zauważyć, że literalne brzmienie art. 41b k.k. nakazuje na odniesienie zakazu wstępu do wszystkich imprez masowych, natomiast obowiązku – tylko do określonych imprez masowych.

Wyrok SN z dnia 5 lutego 2020 r., V KK 674/19

Standard: 75570 (pełna treść orzeczenia)

Art. 41b § 2 k.k. stanowił, że zakaz wstępu na imprezę masową jest połączony z obowiązkiem osobistego stawiennictwa w jednostce organizacyjnej Policji lub w miejscu określonym przez właściwego, ze względu na miejsce zamieszkania osoby skazanej komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) Policji, w czasie trwania imprezy masowej. A contrario, zakaz wstępu na imprezę masową nie mógł być niepołączony z obowiązkiem osobistego stawiennictwa skazanego w jednostce Policji lub w innym określonym miejscu, zatem obowiązek ten aktualizował się w czasie wszystkich imprez masowych, których dotyczył zakaz wstępu.

Tymczasem Sąd Rejonowy orzekł, z rażącą obrazą wymienionego przepisu, że wspomniany obowiązek ma być wykonywany przez skazanego tylko w czasie trwania części imprez spośród tych, które zostały objęte zakazem wstępu. Uczynił to zresztą nieprecyzyjnie wskazując, że chodzi o imprezy masowe „z udziałem” polskiej kadry narodowej w piłce nożnej, klubu piłkarskiego /…/ oraz klubu żużlowego /…/, skoro impreza masowa z udziałem któregoś z tych zespołów (drużyn) niekoniecznie musi polegać na rozgrywaniu przezeń meczu, o czym jest mowa w części wyroku, określającej imprezy objęte zakazem wstępu.

Wyrok SN z dnia 28 września 2012 r., III KK 453/11

Standard: 75565 (pełna treść orzeczenia)