Zakres przedmiotowy zakazu wstępu na imprezę masową (art. 41b § 2 k.k.)

Zakres terytorialny orzeczonego na podstawie art. 41b § 2 k.k. środka nie przewiduje żadnych ograniczeń (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2012 r., III KK 453/11).

W tym stanie rzeczy orzeczenie przez sąd ad quem przewidzianego w art. 41b § 1 k.k. zakazu wyłącznie w zakresie obejmującym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a pominiecie tej jego części, która dotyczy meczów piłki nożnej rozgrywanych przez polską kardę narodową lub polski klub sportowy odbywających się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w sposób oczywisty uchybiało zawartej w powołanym przepisie normie materialnoprawnej.

Wyrok SN z dnia 18 lutego 2020 r., V KK 433/19

Standard: 75564 (pełna treść orzeczenia)

Analiza treści art. 41b § 2 k.k. wskazuje jednoznacznie, iż przedmiotowy zakaz obejmuje wszelkie imprezy masowe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz mecze piłki nożnej rozgrywane przez polską kadrę narodową lub polski klub sportowy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zakaz ten zatem rozciąga się na wszystkie imprezy masowe, nie można go ograniczać (tak jak to in concreto uczynił Sąd Okręgowy) do imprez masowych określonego rodzaju. Wskazuje na to tak sama nazwa tego środka „zakaz wstępu na imprezę masową”, jak i samo przytoczone, literalne, brzmienie przepisu art. 41b § 2 k.k. Zasadnie zatem Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 września 2012 r., III KK 453/11, wskazał, że: „obowiązujący przepis art. 41b § 2 k.k. precyzuje - co wcześniej nie było jasno określone - iż zakaz wstępu na imprezę masową ma postać zakazu zintegrowanego i obejmuje wszelkie imprezy masowe na terytorium RP (także niektóre imprezy mające miejsce za granicą). Pogarsza się więc sytuację sprawcy choćby z tego powodu, że nie doznaje już ograniczeń zakres terytorialny obowiązywania orzeczonego środka.

Ustawodawca nie pozostawił w gestii Sądu orzekającego o zakazie wstępu na imprezę masową decyzji w zakresie rodzaju imprez masowych, których zakaz dotyczy. Sąd jest natomiast zobligowany do wskazania konkretnych imprez masowych (art. 41b § 8 k.k.), ale tylko w przypadku, gdy nakłada obowiązek, o którym mowa w § 3, 5 i 7 tegoż art. 41b. To wskazanie zatem nie ma znaczenia dla zakresu zakazu wstępu na imprezy masowe, bowiem dotyczy - połączonego z nim - fakultatywnego obowiązku przewidzianego w § 3, 5 lub 7 wspomnianego przepisu. Trafnie Ryszard A. Stefański dostrzega dwupostaciowy charakter zakazu wstępu na imprezę masową. Występuje on bowiem w formie imperatywnej zakazu wstępu na imprezę masową (zakaz prosty) oraz w formie zakazu złożonego wstępu na imprezę masową, połączonego z: 1) obowiązkiem przebywania skazanego w czasie trwania niektórych imprez masowych objętych zakazem w miejscu stałego pobytu lub w innym wyznaczonym miejscu, z zastosowaniem dozoru elektronicznego (art. 41b § 3 k.k.) albo 2) obowiązkiem stawiennictwa skazanego w czasie trwania niektórych imprez masowych objętych zakazem, w jednostce organizacyjnej Policji lub w miejscu określonym przez właściwego, ze względu na miejsce zamieszkania skazanego, komendanta powiatowego, rejonowego lub miejskiego Policji; jeżeli z okoliczności wynika, że wykonanie, wskazanego wyżej obowiązku jest niemożliwe lub jego orzeczenie jest oczywiście niecelowe, w miejsce tego obowiązku orzeka się obowiązek stawiennictwa skazanego w czasie trwania niektórych imprez masowych objętych zakazem w jednostce organizacyjnej Policji lub w miejscu określonym przez właściwego, ze względu na miejsce zamieszkania skazanego, komendanta powiatowego, rejonowego lub miejskiego Policji (art. 41b § 7 k.k.), (R.A. Stefański op. cit, teza 1). Zastosowanie obowiązków sprzężonych z zakazem wstępu na imprezę masową – co do zasady – ma charakter fakultatywny. Obligatoryjność przewidziana jest w razie ponownego skazania sprawcy za przestępstwo popełnione w związku z imprezą masową (art. 41b § 4 k.k.) oraz gdy wykonanie obowiązku kontrolowanego przebywania jest niemożliwe lub jego orzeczenie jest niecelowe. Wówczas w jego miejsce orzeka się alternatywny obowiązek stawiennictwa (art. 41b § 7 k.k.). 

Konkludując rozważania na temat obowiązków wymierzonych obok zakazu wstępu na imprezę masową, należy zauważyć, że literalne brzmienie art. 41b k.k. nakazuje na odniesienie zakazu wstępu do wszystkich imprez masowych, natomiast obowiązku – tylko do określonych imprez masowych.

Wyrok SN z dnia 5 lutego 2020 r., V KK 674/19

Standard: 75569 (pełna treść orzeczenia)