Dyrektor szkoły publicznej jako organ władzy publicznej

Dyrektor szkoły publicznej jest organem władzy publicznej.

Nie znajduje zastosowania wobec tego organu art. 17 ust. 2 ww. ustawy o dostępie do informacji publicznej, stanowiący, że wnioskodawca może wystąpić do podmiotu niebędącego organem władzy publicznej o ponowne rozpatrzenie sprawy, w przypadku odmowy udostępnienia przez ten podmiot informacji publicznej lub umorzenia postępowania o udostępnienie takiej informacji.

Rozstrzygnięcie organu szkoły publicznej w sprawie odmowy dostępu do informacji publicznej lub umorzenia postępowania o udostępnienie takiej informacji powinno być traktowane jako akt władztwa zakładowego, a szkoła publiczna powinna zostać zaliczona do organów władzy publicznej, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 16 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, do których znajduje zastosowanie przepis art. 16 ust. 2 tej ustawy, odsyłający w zakresie trybu odwoławczego do przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t. j.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.).

Wyrok NSA z dnia 9 października 2012 r., I OSK 1755/12

Standard: 75053 (pełna treść orzeczenia)

Dyrektor szkoły publicznej jest organem władzy publicznej, bowiem realizuje zadania publiczne związane z realizacją prawa każdego obywatela do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju, a nadto uprawniony jest do działania w formie władczej w stosunku do uczniów np. poprzez wydawanie decyzji administracyjnych w przedmiocie skreślenia ucznia z listy uczniów. Stąd nie znajduje zastosowania wobec tego organu art.17 ust. 2 u.d.i.p. stanowiący, iż wnioskodawca może wystąpić do podmiotu niebędącego organem władzy publicznej o ponowne rozpatrzenie sprawy, w przypadku odmowy udostępnienia przez ten podmiot informacji publicznej lub umorzenia postępowania o udostępnienie informacji. Nie ulega wątpliwości, iż szkoła publiczna jest zakładem administracyjnym, a więc podmiotem składającym się z wyodrębnionego majątku oraz osób, które przy użyciu tego majątku świadczą usługi oświaty, który to zakład zostaje utworzony na podstawie ustawy w celu realizacji zadań publicznych przy wykorzystaniu tzw. władztwa zakładowego. Władztwo zakładowe nie jest samoistnym władztwem państwowym, lecz częścią tego władztwa, wynikającą z upoważnienia organów zakładu do abstrakcyjnych, jak i konkretnych regulacji na podstawie i w ramach ustaw. Istotę władztwa zakładowego stanowi więc zakres upoważnień dla organów zakładu do jednostronnego kształtowania stosunków prawnych z użytkownikami zakład. Jak wskazano, władztwo zakładowe jest częścią władztwa państwowego, przekazaną w drodze ustawy organom danego zakładu publicznego. Płynie stąd wniosek, że organy te są uprawnione do podejmowania konkretnych regulacji na podstawie i w ramach ustaw. Zatem uregulowania zawarte w aktach wewnątrzzakładowych wiążą użytkowników zakładu, o ile są zgodne z przepisami powszechnie obowiązującymi, na podstawie których zostały podjęte (wyrok NSA z 12 czerwca 2001, I SA 2521/00). Władztwo zakładowe jakimi dysponują szkoły publiczne uprawnia je do kształtowania w sposób jednostronny i władczy sytuacji prawnej użytkowników, na których rzecz usługi oświatowe są świadczone. Powoduje to, iż rozstrzygnięcie organu szkoły publicznej w sprawie odmowy dostępu do informacji publicznej lub umorzenia postępowania o udostępnienie informacji powinno być traktowane jako akt władztwa zakładowego, a szkoły publiczne powinny zostać zaliczone do organów władzy publicznej o których mowa w art. 16 ust. 1 ustawy u.d.i.p., do których znajduje zastosowanie przepis art. 16 ust. 2 tej ustawy, odsyłający w zakresie trybu odwoławczego do przepisów k.p.a. Stosownie do treści art. 127 § 1 i §2 k.p.a., od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji, a właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia, chyba że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy.

Wyrok NSA z dnia 25 kwietnia 2012 r., I OSK 248/12

Standard: 75050 (pełna treść orzeczenia)