Przywóz odpadów z zagranicy lub wywóz odpadów za granicę art. 183 § 4 k.p.k.
Nieodpowiednie postępowanie z odpadami lub substancjami (art. 183 k.k.)
Zdaniem skarżącego obecnie obowiązujący art. 183 § 4 kk wskazuje jako czynność wykonawczą „przywożenie” nie zaś „sprowadzanie”, za które został skazany zaskarżonym wyrokiem A. F., a zatem, zdaniem skarżącego, powyższa okoliczność winna skutkować uniewinnieniem oskarżonego od zarzucanego mu czynu, albowiem przypisany mu czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego w świetle obecnie obowiązujących przepisów.
Ze stanowiskiem skarżącego nie sposób się zgodzić, jak słusznie bowiem wskazał Sąd Rejonowy czynność wykonawcza obowiązująca na gruncie art. 183 § 2 kk w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks karny, która weszła w życie dnia 1 września 1998r., tj. „sprowadza” oznaczała w każdym przypadku przywiezienie odpadów, albowiem brak jest innych sposobów ich sprowadzenia z zagranicy. Mimo zatem, że pierwotne brzmienie przepisu art. 183 § 2 kk jako czynność wykonawczą wskazywało „sprowadzenie”, to i tak owo sprowadzenie polegało zawsze na przywiezieniu odpadów z zagranicy poprzez wykorzystanie do tego transportu drogowego, kolejowego, lotniczego czy wodnego. Jak słusznie zatem wskazał w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji celem wprowadzonej ustawą z dnia 29 czerwca 2007r. ( Dz.U. z2007r., Nr 124, poz. 859 ) zmiany polegającej na zastąpieniu w art. 183 § 2 kk znamienia czasownikowego „sprowadza” znamieniem „przywozi” oraz wprowadzeniu nowego przepisu, tj. art. 183 § 4 kk penalizującego przywożenie, wbrew przepisom, odpadów z zagranicy lub wywożenie odpadów za granicę - nie było, jeśli chodzi o art. 183 § 2 kk, zawężenie w tym zakresie penalizacji ani, w odniesieniu do art. 184 § 4 kk, depenalizacja przestępstwa „sprowadzania” odpadów z zagranicy.
Sąd meriti prawidłowo zatem uznał, że na gruncie art. 183 kk znamię czasownikowe „sprowadza” ma tożsamy zakres desygnatów jak znamię „przywozi”.
Wyrok SO w Szczecinie z dnia 12 lipca 2017 r., IV Ka 739/17
Standard: 73733 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z treścią art. 183 § 4 k.p.k. odpowiedzialności karnej podlega, kto wbrew przepisom przywozi odpady z zagranicy lub wywozi odpady za granicę.
Przestępstwo to ma charakter powszechny i może zostać popełnione przez każdy podmiot zdatny do ponoszenia odpowiedzialności karnej.
Powyższe przestępstwo w stronie podmiotowej cechowane jest przez umyślność w obu postaciach zamiaru. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie odpowiedzialność ponosi na podstawie art. 183 § 6 k.p.k.
Przestępstw nieumyślnych nie sposób usiłować. Art. 13 § 1 k.k. wymaga dla usiłowania zaistnienia zamiaru, bez rozróżniania jego rodzaju, co przekonuje, że z uwagi na jego stronę podmiotową nie sposób usiłować przestępstwa stypizowanego w art. 183 § 6 k.k., które zgodnie z jego brzmieniem jest ono zaliczane do przestępstw nieumyślnych.
Omawiany typ czynu zabronionego dotyczy międzynarodowego przemieszczania odpadów. Kwestię tę reguluje ustawa z 29.6.2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów (Dz.U. z 2015 r. poz. 1048 ze zm.), implementująca do polskiego systemu prawnego rozp. Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1013/2006 z 14.6.2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (Dz.Urz. UE L Nr 190 z 12.7.2006 r., s. 1). Kwestię tę reguluje także Konwencja bazylejska z 22.3.1989 r. o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania opadów niebezpiecznych (Dz.U. z 1995 r. Nr 19, poz. 88). Przemieszczanie odpadów w znaczeniu ich przywozu z zagranicy lub wywozu za granicę oznacza, w myśl art. 2 pkt 34 rozp. 1013/2006, planowany transport odpadów przeznaczonych do odzysku, lub który odbywa się: z jednego państwa do drugiego, z państwa do krajów i terytoriów zamorskich lub innych obszarów podlegających ochronie tego państwa, z państwa na dowolny obszar lądowy, który zgodnie z prawem międzynarodowym nie stanowi terytorium żadnego państwa, z państwa na obszar Antarktydy, z jednego państwa przez jeden z powyższych obszarów, w obrębie państwa przez jeden z tych obszarów, gdy transport rozpoczyna się i kończy w tym samym państwie oraz z obszaru geograficznego niepodlegającego jurysdykcji żadnego państwa skierowanego do jednego z państw. W świetle wspomnianego rozporządzenia "przywóz" oznacza każde wprowadzenie odpadów na terytorium Unii, z wyłączeniem tranzytu przez Unię; "wywóz" oznacza wyprowadzenie odpadów poza terytorium Unii, z wyłączeniem tranzytu przez Unię; "tranzyt" oznacza przemieszczenie odpadów lub planowane przemieszczanie odpadów przez jedno lub więcej państw, innych niż państwo wysyłki lub przeznaczenia; "transport" oznacza przewóz odpadów w transporcie drogowym, kolejowym, powietrznym, morskim lub wodnym śródlądowym. Warto jednak zauważyć, iż rozp. 1013/2006 dotyczy obszaru Unii Europejskiej, natomiast treścią art. 183 k.k. objęte jest także przywożenie i wywożenie odpadów i substancji zagrażających środowisku generalnie z zagranicy, a więc np. z Federacji Rosyjskiej, Ukrainy, państwa Afryki itd.
Zgodnie z treścią art. 183 § 4 k.k., przestępstwem jest bezprawny (niezgodny z obowiązującymi przepisami) przywóz odpadów z zagranicy, a także ich wywóz za granicę. Pomocna przy prowadzeniu analizy tego przepisu może być definicja nielegalnego przemieszczania odpadów zamieszczona w art. 2 pkt 35 rozp. 1013/2006. Zgodnie z treścią tego rozporządzania, nielegalne przemieszczanie odpadów oznacza przemieszczenie odpadów: bez zgłoszenia wszystkim zainteresowanym właściwym organom wskazanym w rozporządzeniu; bez zgody zainteresowanych właściwych organów; po uzyskaniu zgody w wyniku fałszerstwa, wprowadzenia w błąd albo oszustwa; w sposób, który nie jest zgodny z określonym w dokumencie zgłoszeniowym lub też w dokumentach przesyłania; w sposób, który prowadzi do odzysku lub unieszkodliwiania niezgodnego z przepisami unijnymi lub międzynarodowymi; z naruszeniem przepisów rozporządzenia zawartych w art. 34, 36, 39, 40, 41 i 43, w których to sformułowano szczegółowe zakazy wywozu odpadów i zakaz przywozu odpadów przeznaczonych do odzysku (por. R. Stefański, Kodeks karny. Komentarz do art. 183 k.k., C.H.Beck, Legalis, 2016)
Wyrok SR w Rzeszowie z dnia 17 maja 2016 r., II K 317/15
Standard: 73730 (pełna treść orzeczenia)