Zbycie nieruchomości po złożeniu wniosku o obciążenie jej hipoteką przymusową; hipoteka przymusowej na cudzej nieruchomości

Skoro hipoteka przymusowa może obciążać tylko nieruchomość dłużnika, to skoro na chwilę wpisu czy nawet złożenia wniosku nieruchomość ta nie była już własnością dłużnika to nie ma podstaw prawnych, aby obciążała ona osobę trzecią (nabywcę nieruchomości). W konsekwencji jako wpisana z naruszeniem przepisu art. 109 u.k.w.h. podlega wykreśleniu.

Hipoteką przymusową można obciążyć nieruchomość dłużnika (art. 65 ust. 1 u.k.w.h.), jak również część ułamkową nieruchomości (art. 65 ust. 3 u.k.w.h.), jeżeli stanowi udział współwłaściciela będącego dłużnikiem. Wpisana do księgi wieczystej hipoteka, w tym także przymusowa, jest ograniczonym prawem rzeczowym (art. 244 § 1 k.c.), którego treść szczegółowo regulują odrębne przepisy (art. 244 § 2 k.c.) zawarte w u.k.w.h.

Z przepisu art. 109 ust. 1 u.k.w.h. wynika, że warunkiem umożliwiającym wpisanie hipoteki przymusowej na nieruchomości jest to, aby stanowiła ona własność lub - w związku z art. 65 ust. 3 u.k.w.h. - współwłasność dłużnika.

Innymi słowy, przesłanką dopuszczalności wpisu hipoteki jest istnienie tytułu prawnego dłużnika do nieruchomości obciążanej hipoteką (por. postanowienie SN z dnia 15 października 2010 r., V CSK 77/10).

Hipoteka przymusowa nie powinna obciążać nieruchomości, co do której dłużnik utracił prawo własności. Odmienna interpretacja stanowiłaby naruszenie normy art. 109 u.k.w.h

Wyrok SR w Koninie z dnia 24 lipca 2019 r., I C 1330/19

Standard: 58294 (pełna treść orzeczenia)